Pacjent powinien chodzić w butach o miękkiej, elastycznej podeszwie. Idąc po nierównym, wyboistym podłożu musi on uważać, aby nie potknąć się, ponieważ nagłe zaburzenie koordynacji ruchów wywołuje ból. Szkodliwie działa też praca wykonywana w pozycji stojącej i w pochyleniu do przodu, nagły bieg, ochłodzenie przegrzanego ciała. Konieczne jest zachowanie prawidłowej masy ciała, ponieważ u osób otyłych część lędźwiowa kręgosłupa jest bardzo obciążona, co powoduje pogłębienie lordozy lędźwiowej i bóle tej okolicy.
Liczne nazwy dotyczące tej grupy chorób, jak: reumatyzm tkanek miękkich, reumatyzm mięśniowy, mięśniowo-ścięgnisty, zapalenie okołostawowe, zmiany pozastawowe są jedynie ogólnymi pojęciami dla wielu procesów toczących się w tkankach okołostawowych, a więc w kaletkach maziowych, ścięgnach, pochewkach ścięgien, powięziach, nerwach, mięśniach, a także w podskórnej tkance tłuszczowej. Zmiany te są przyczyną ostrych, podostrych lub przewlekłych zespołów bólowych.
Jako przyczynę zmian pozastawowych wymienia się urazy, mikroura/.y związane z pracą, zwłaszcza wykonywaną w pozycji przymusowej, n.ul mierne, długotrwałe przeciążenia narządu ruchu, zaburzenia statyki ciała, miejscowe zakażenia, zaburzenia krążenia krwi i chłonki. Reumatyzm pozastawowy może być również objawem wielu chorób, zarówno narządu ruchu, jak i chorób ogólnych.
Zmiany są różnorodne i zależą od tego, w jakich tkankach toczy się pro ces chorobowy. Stosunkowo dobrze są poznane uszkodzenia przyczepów ścięgien, czyli tak zwane entezopatie. Pod wpływem gwałtownego napi nania ścięgna poszczególne jego włókna zostają wyrwane z płytki chrzęst no -kostnej, której okruchy są wciągnięte w obręb ścięgna. Powoduje to za burzenie struktury płytki chrzęstno-kostnej oraz odczyn zapalny obrj mujący ścięgno i jego pochewkę. Niekiedy w ścięgnie wzrasta tkanka chrzęstno-kostna wciągnięta między jego włókna, a rozrastając się poza obręb ścięgna może drążyć do kaletki maziowej. Powyższe zmiany utrudniają przesuwanie się ścięgna w jego pochewce oraz między ścięgnem a otaczającymi go tkankami.
87