spc jpeg

2. Mechanizm usuwania brudu 81

i necie powierzchniowe

r ~ dc mycia naczyń, proszek

mści np. 150 cm³), 4 igły,

₃

r_: a. ziewki dodaj ok. 10 cm : " c:a naczyń, a do czwartej z; :agietką zawartość trzech 5ł'dzo ostrożnie połóż igły na pcse*.

proszek do prania

fcc w zlewce z wodą desty-: : opada na dno. m sformułować wniosek, ii naczyń czy proszku do owe.

Substancje powierzchniowo czynne

Substancje, które powodują zmniejszanie napięcia powierzchniowego cieczy, to substancje powierzchniowo czynne, nazywane też surfak-tantami lub detergentami. Najbardziej znaną substancją powierzchniowo czynną jest mydło, mp. stearynian sodu C_l7H₃₅COCrNa⁺.

Mydło rozpuszczalne w wodzie, podobnie jak inne substancje po-| wierzchniowo czynne, składa się z dwóch części (rys. 9.):

♦    ogona - część hydrofobowej,

♦    główki - części hydrofilowej.

część hydrofobowa, „nielubiąca wody"    główka

część hydrofilowa,

Rys. 9. Jon stearynianowy: a) model; b) wzór półstrukturalny.    „lubiąca wodę”

Cząsteczki substancji powierzchniowo czynnej dodanej do wody ustawiają się w ten sposób, że ich główki znajdują się w wodzie, a ogony wystają nad jej powierzchnię (rys. 10.). Część hydrofobowa „dziurawi” sprężystą błonkę występującą na powierzchni wody. Tym samym zmniejsza napięcie powierzchniowe wody i zwiększa zdolność wody do zwilżania powierzchni hydrofobowych.

powietrze

część hydrofobowa

ć?

część hydrofilowa

Rys. 10. Ustawienie cząsteczek substancji powierzchniowo czynnej na granicy faz woda-powietrze.