1.3. Społeczne podstawy przedsiębiorczości
Organizacja i struktura grupy spotecznej
Grupa społeczna to przynajmniej trzy osoby, które łączy więź społeczna. Ma ona określone cele, zadania, potrzeby, interesy i wspólne wartości. Jej członkowie wyraźnie odróżniają się od innych, na przykład mieszkają w jednym miejscu, mają zbliżone poglądy, wyznają te same wartości.
Aby grupa społeczna mogła działać we właściwy sposób, jej członkowie muszą przestrzegać pewnych zasad i odgrywać w niej odpowiednie role.
W życiu przypadają człowiekowi role, które on odgrywa w sposób określony przez zasady obowiązujące w społeczeństwie. Nazywa się je rolami społecznymi, czyli pewnym zestawem wskazówek, jak należy się zachować w danej sytuacji. Role matki, ojca i dziecka w rodzinie określają przede wszystkim normy zwyczajowe, chociaż także i prawne, nakładające na członków rodziny określone obowiązki. Ludzie uczą się pełnienia swoich ról w rodzinie, wśród rówieśników i sąsiadów, w szkole, pod wpływem mediów, a także przez samokształcenie. Od właściwego pełnienia roli w dużym stopniu zależy pozycja człowieka w społeczności.
Aby grupa społeczna, zwłaszcza o charakterze formalnym (przedsiębiorstwo, organizacje społeczne i polityczne, szkoła), funkcjonowała sprawnie, niezbędne są role organizacyjne. Wynikają one ze struktury organizacyjnej instytucji. Do ról organizacyjnych należą między innymi role dyrektora, kierownika, pracownika. Sposoby ich wypełniania określa na przykład kontrakt menedżerski zawarty między właścicielem firmy a jej dyrektorem lub zakres obowiązków, jaki otrzymuje nowo zatrudniony pracowmik z chwilą podpisania umowy o pracę.
Proces budowania współpracy w grupie przebiega stopniowo. Rozpoczyna się od ustalenia wspólnych celów oraz zaplanowania konkretnych działań, którym podporządkowują się wszyscy członkowie. W wypadku grup społecznych może pojawić się silna więź między jej członkami, która czasem trwa dłużej niż formalnie istnieje dana grupa. Uczniowie przekonują się o tym po skończeniu szkoły-więzi między nimi mogą niekiedy przetrwać wiele lat.
Najlepsze wyniki daje praca w małych, kilkuosobowych grupach. Łatwiej jest wAwczas rozdzielić role i zadania wśród członków grupy. W dużych grupach istnieje niebezpieczeństwo, że część osób z różnych powodów będzie bezużytecznie stać z boku i nie angażować się w działanie. Przy dużej liczbie ludzi trudniej też kontrolować efekty pracy każdego.
Praca zespołowa ma wiele zalet. Najważniejsze z nich wynikają z możliwości współpracy z innymi ludźmi. Dzięki niej:
- polepsza się jakość pracy pojedynczych osób;
- członkowie grupy wzajemnie się uzupełniają;
15