Strona0171

m

wadzając w nim oznaczenia: B₂ ~ m₂x₂. Jest to, jak wiadomo, wartość siły bezwładności, przyłożonej do masy m₂.

Ruch tłumika zależy od stosunku wartości siły bezwładności do maksymalnej wartości siły tarcia. Jeżeli przyspieszenie x_x jest takie, że B₂ < T, to tłumik będzie się poruszał razem z układem podstawowym jako jedno ciało. Jeżeli B₂ > T, to tłumik odrywa się od układu podstawowego i będzie się poruszał ze stałym przyspieszeniem, odpowiadającym warunkowi jego oderwania się B₂ = T. Przyspieszenie to wynosi

T

(7.50)

Po oderwaniu się tłumika następuje ślizganie powierzchni trących i siła tarcia wykonuje pewną pracę, która jest równa iloczynowi wartości tej siły i przesunięcia względnego tłumika względem układu podstawowego. Będziemy rozumieć, że jest to praca w jednym okresie drgań.

Jeżeli T = 0, tłumik wykonuje największe przesunięcie, jednak jego praca jest równa zeru. Ze wzrostem wartości siły tarcia przesunięcie się zmniejsza, a praca siły tarcia wzrasta. Jeżeli wartość siły T wyniesie T₂ > x₂m₂, przesunięcie będzie równe zeru, a zatem i praca siły tarcia jest równa zeru. Oczywiste jest, że praca będzie największa przy małym przesunięciu tłumika, ale przy dużej sile tarcia, osiąganej przez optymalny docisk, co omawiano w poprzednich rozdziałach.

Założono, że ruch tłumika dynamicznego zachodzi bez przystanków. Praca siły zewnętrznej w rezonansie wynosi

(7.51)

y_p=xPA

gdzie: A - amplituda drgań układu podstawowego. Praca siły tarcia, przyłożonej do tłumika, wynosi

(7.52)

Optymalna wartość siły tarcia

(7.53)

_T 2_A T_ovt =-m₂ co Ą

a odpowiadająca jej maksymalna praca