s

mowanie masy kałowej. Produkty skrobiowe zawierają ponadto inne składniki (witaminy, sole mineralne, pierwiastki śladowe) i niewielkie ilości białek.

Cukier (sacharoza) jako źródło energii i ciepła nie jest niezbędny do życia. Wchodzi w skład dżemów, marmolad, cukierków i wielu innych produktów nie zawierających z reguły już żadnych innych składników odżywczych (poza niektórymi witaminami).

Owoce są bogatym źródłem cukrów prostych - glukozy i fruktozy.

ENERGIA

Przetwarzaniu pokarmów towarzyszy wydzielanie energii mierzonej najczęściej w kilokaloriach (kcal). Prawidłowe odżywianie każdego pacjenta powinno zabezpieczyć wszystkie jego potrzeby energetyczne, a u dzieci - dodatkowo wzrost. Kalorie dostarczone z pożywieniem zaopatrują organizm-w energię, umożliwiając jego prawidłowe funkcjonowanie.

Głównym źródłem energii są węglowodany i tłuszcze. Jeden gram tłuszczu dostarcza dwukrotnie więcej energii w porównaniu do węglowodanów lub białek. Aby właściwie spełniać swoje funkcje, organizm potrzebuje określonej ilości kalorii, jeżeli spożywa się zbyt mało kalorii, organizm uzyska ich niezbędną ilość ze zmetabolizowania zapasów tłuszczu lub białek własnych mięśni, co na dłuższą metę prowadzi do wyniszczenia. Jeżeli spożywa się zbyt wiele kalorii - zwiększają się nasze zapasy tłuszczu i niepotrzebnie przybywamy na wadze.

Pamiętajmy! Odpowiednia ilość kalorii musi być spożywana każdego dnia, by chronić organizm przed zmniejszaniem lub zwiększaniem masy ciała.

WODA

Woda jest niezbędna do żyda, ponieważ każdy proces toczący się w naszym organizmie ma miejsce w środowisku wodnym. Człowiek potrzebt ie dziennie około 2 do 3 litrów wody, jakkolwiek ilość ta jest osobniczo bardzo zmienna. Zależy ona ponadto od strat drogą nerek (mocz), strat ze stolcem, poprzez pocenie i parowanie przez skórę, wydychanie przez płuca i od temperatury zewnętrznej, i jest różna w różnych stanach chorobowych.

SKŁADNIKI MINERALNE

U pacjentów z niewydolnością nerek, leczonych zachowawczo oraz dializowanych, niektóre składniki mineralne wywierają zasadniczy wpływ na stan ich zdrowia. Do działających szkodliwie za-

16