Obrazy cyfrowe w teledetekcji i ich źródła
Przyglądając się przebiegom krzywych charakteryzujących wartości odbicia promieniowania przez różne obiekty terenowe, możemy łatwo zauważyć, że dla niektóiych z nich, a szczególnie roślin zielonych, osiągają one różne wartości w zakresie promieniowania widzialnego. Dużo wyższe jednak i bardziej zróżnicowane są współczynniki odbicia promieniowania roślin zielonych w zakresie podczerwieni. Dlatego też ten zakres promieniowania jest wykorzystywany do badań związanych z określaniem rodzajów roślinności oraz jej stanu zdrowotnego. Woda tylko w niewielkim stopniu odbija promieniowanie elektromagnetyczne. Wartość odbicia jest bardzo mała w widmie światła widzialnego, a promieniowanie podczerwone jest pochłaniane prawie całkowicie. Największym odbiciem charakteryzuje się pokrywa śnieżna. Gleby wykazują duże zróżnicowanie odbicia w każdym zakresie promieniowania. Specyfika charakterystyk spektralnych różnych obiektów powoduje, że w analizach teledetekcyjnych w celu uzyskania większej przejrzystości obrazu rejestruje się jedynie wybrane zakresy promieniowania, zwane kanałami (rys. 1.6).
Poziom dokładności danych teledetekcyjnych jest określany między innymi przez rozdzielczość. W informatyce rozdzielczość oznacza liczbę pikseli, z których składa się obraz. Im rozdzielczość jest większa, tym jest ich więcej (a co za tym idzie - przy powiększeniu pojedyncze piksele są mniej widoczne) i tym lepsza jest jakość obrazu. Rozdzielczość określa się w jednostkach dpi (dots per Inch) - punktach (pikselach) na cal, zarówno w pionie, jak i w poziomie (np. 300 x 300 dpi). Mogą to być różne rozdzielczości (np. 300 x 600 dpi). Jeżeli jednak rozdzielczość w pionie i w poziomie jest jednakowa, to podaje się tylko jedną wartość (np. 300 dpi).
W geomatyce1, ze względu na przestrzenną złożoność informacji obrazowej, rozróżnia się cztery rodzaje rozdzielczości: przestrzenną, czasową, radiometryczną i spektralną. Szczegółowe parametry rozdzielczości dla najważniejszych sensorów teledetekcyjnych umieszczono w aneksie.
Rozdzielczość przestrzenna
Jest to parametr, określający liniowy wymiar fragmentu terenu, który jest reprezentowany przez jeden piksel obrazu teledetekcyjnego. Podawany jest najczęściej w metrach. Możemy mówić o lepszej rozdzielczości, gdy liczba ją określająca jest mniejsza. Na przykład rozdzielczość 5-metrowa jest znacznie lepsza od 50-metrowej. Zależność między rozdzielczością a jakością powiększonego obrazu, a co za tym idzie, możliwością uzyskania czytelnego odwzorowania szczegółów terenowych, przedstawiono na rysunku 1.7.
Pojęcia rozdzielczości przestrzennej nie należy utożsamiać z pojęciem skali. W kartografii skala określa stosunek długości odcinka na mapie do długości tego samego odcinka w terenie. W teledetekcji pojęcie rozdzielczości oznacza wielkość terenu reprezentowaną przez każdy z pikseli obrazu. Jeżeli mamy do czynienia na przykład z obrazami satelity QuickBird o rozdzielczości 0,61 m (obszar reprezentowany na mapie przez 1 piksel jest mały), to możemy mówić
'Geomatyka - dyscyplina naukowo-techniczna zajmująca się pozyskiwaniem, analizowaniem, interpretowaniem, upowszechnianiem i praktycznym stosowaniem geoinformacji - informacji uzyskanej na drodze interpretacji danych gcoprzestrzennych; informacji geograficznej (Gaździcki 2001).
15