WZBM Lasoń str7pop

3. Wojna i agresja zbrojna

Pod pojęciem wojny rozumie się gwałtowny konflikt masowy, w którym dwie strony (w tym przynajmniej jedna przy użyciu regularnych sił zbrojnych) są zorganizowane według jakiegoś schematu/porządku i prowadzą planowe/celowe działania zbrojne, kierowane przez centrum dowodzenia.

Wojna sensie prawnym oznacza zerwanie między państwami stosunków pokojowych i przejście do stosunków wojennych, które charakteryzują się walką zbrojną i aktami wTOgimi skierowanymi przeciwko drugiemu państwu.

SIPRJ określa wojnę jako większy konflikt zbrojny, w którym przez dłuższy czas walczą ze sobą oddziały' wojskowe,

podległe dwóm lub więcej rządom lub też jednemu rządowi i co najmniej jednej zorganizow anej oraz uzbrojonej strukturze

Przy czym straty w ludziach w skali roku musza wynosić minimum 1000 osób.

Pokój międzynarodowy to stosunek między państw'ami, które nie prowadza ze sobą w'ojny. sytuacja, w której państwo,

naród nie jest w stanie wojny. Jest to przykład negaty wnej definicji pokoju, traktującej go jedynie jako

przeciwieństwo

wojny.

Definicja pozytywna pokój jako stan nie tylko braku wojny, lecz ponadto swobód rozwojowych i współpracy międzynarodowej. Pojęcie „pokój pozytywny” ma charakter kategorii uniwersalnej, obejmującej społeczeństwo jako takie, całą ludzkość.

Do głównych środków umacniania pokoju i eliminacji jego zagrożeń zaliczyć więc można:

□    • Rozwój prawa międzynarodowego akceptowanego powszechnie i

•    Środki budowy zaufania,

•    Porozumienia o kontroli zbrojeń i rozbrojeniu

•    Instrumenty negocjacyjno- koncyliacyjne i zabezpieczenia instytucjonalne

Szczególne natężenie badań nad w'ojną i pokojem da się obserwować po II wojnie śwńatowej. Pojawiły' się specjalne dyscypliny badawcze i organizacje. Naukowe dociekania przybrały formę badań nad pokojem (peace research), koncentrujących się nad poszukiwaniem niezbędnych warunków dla kształtowania się trwałego pokoju między' narodami oraz badań nad wojnami (polemologia). Te zajmują się analizowaniem wojen, ich przyczyn i następstw, zgodnie z przekonaniem, by budować pokój w oparciu o w iedzę o wojnie.

Pacyfka - praw dopodobnie powstała z liter skrótu CND ustawionych jedna na drugiej (od Campaign for Nuclear Disarmament - kampania na rzecz rozbrojenia nuklearnego), otoczonych okręgiem. (1958)

2. Rodzaje wojen (konfliktów zbrojnych).

Konflikty zbrojne (w tym wojny) wg kryteriów:

1)    sprawiedliwości - wojna sprawiedliwa i niesprawiedliwa;

2)    podmioty wojujące - konflikty' międzypaństwowe/międzynarodowe i konflikty' niepaństwowe;

3)    cel działania stron konfliktu - wojna napastnicza (określoną mianem wojny zaborczej, kolonialnej czy imperialistycznej)

i wojna obronna (obejmuje działania mające na celu odparcie przez państwo zewnętrznej agresji, wojny antykolonialne i narodowowyzwoleńcze);

4)    legalność - wojny nielegalne, a więc zabronione przez prawo międzynarodowe (obecnie są to wszystkie wojny) ora

z legalne, stanowiące wyjątek od powyższej zasady, do tej grupy zalicza się: a) działania zbrojne wynikające z samoobrony

indywidualnej lub zbiorowej, b) działania zbrojne prowadzone na podstawie decyzji Rady Bezpieczeństwa o zastosowaniu

środków przymusu, c) wojny narodowowyzwoleńcze (co wynika z prawa narodów' do samostanowienia zawartego

w art. li 55 Karty NZ);

5)    motywacje walczących stron - konflikty religijne, etniczne, ideologiczne;

6)    rodzaj broni - konflikt)' toczone z użyciem broni konwencjonalnej i uzbrojenia niekonw'encjalnego -- broń abc;