Niekiedy, jak to sani miałem możność spostrzegać, cały mózg jest usiany drobnymi, wielkości ziarnka prosa przerzutami, naśladując objawowo sprawę wieloogniskową. Częściej zajęte są półkule mózgowe, rzadziej móżdżek, najrzadziej pień; zdarza się odosobnione zajęcie opon (me-ningitis carcinomatosa); przeważnie kości czaszki nie są zajęte. Raki przerzutowe są ostro odgraniczone od tkanki mózgowej. Przerzuty mię-saków są rzadsze, aniżeli raków . Przerzuty czerniaków i czcrniakomięsa-ków mają swe źródło pierwotne w znamionach skóry lub w ezemiako-mięsaku oka. Nadnerczaki często dają przerzuty do mózgu. Zdarzają >ię też w mózgu przerzut! nasienniaka semihdma). Jeśli idzie o rozpoznanie przerzutów nowotworowych śródczaszkowych, to należy pamiętać, iż mogą one nieraz ujawnić się klinicznie, zanim da o sobie znać pierwotny nowotwór, jak to bywa na przykład wcale nierzadko w przerzutach raka oskrzeli. Ułatwia rozpoznanie stwierdzenie nowotworu pierwotnego w innych narządach. Z cech różnicowych klinicznych nowotworów przerzutowych wymienić można następujące:
1) ostre objawy guza;
2} przewaga objawów ogólnych nad ogniskowymi;
3) brak często obrzęku tarczy nerwów wzrokowych;
4) wicloogniskowość objawów;
5) szybki rozwój;
6) często podrażnienie opon. Pomocne mogą być encefalo-, wentry-kulo-, elektroeneccfalo- i arteriografia.
NOWOTWORY KOŚĆCA CZASZKI
Osteoma 6t osteoćhon-droma
W kościach czaszki zarówno w sklepieniu, jak i u podstawy występują guzy pierwotne łagodne, jak: kostniak (osteoma), kostniako-chrzęstniak (osteochondroma), chrzęstniak (chondroma), naczyniak (haemangioma) oraz złośliwe, jak: kostiiiakomięsak (osteosarcoma) i chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma). Pierwotne te guzy są na ogól rzadkie.
Kostniaki i chrzęstniaki rosną powoli, mogą dojść, zwłaszcza kostniak i, do wielkich rozmiarów i rozwijać się tak na zewnątrz (exostosis), jak i na wewnątrz kości (endatosis). Kostniaki powstają często w jamach obocznych nosa. zwłaszcza czołowych, a na podstawie umiejscawiają się nierzadko w okolicy kości sitowej. Chrzęstniaki leżą często w pobliżu linii środkowej w środkowej jamie czaszkowej, wychodząc z otworu poszarpanego foramen lacerurn,. Na rentgenogramie dają one łatwo uchwytne cienie zbite lub gąbczaste, przechodzące u podstawy guza stopniowo cc prawidłową strukturę kości. Klinicznie nic mają przeważnie znaczenia, chociaż kostniaki w kości sitowej lub zatoce czołowej mogą doprowadzić do pęknięcia i wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego, jak to sam miałem możność obserwować, lub do przedostania się powietrza do wnętrza czaszki (pneumocraniltm).
418