0000019(1)

geus inferior). Dzieje się to dlatego, że nerw zwrotny lewy owija się wokół luku aorty. Występuje wówczas chrypka lub bezgłos oraz tzw. trupie ustawienie struny głosowej, to znacz) pośrodkowe pomiędzy jej odwiedzeniem a przy wiedzeniem. Jeśli są porażone oba nerwy zwrotne, wówczas występuje bezgłos, duszność oraz wdechowy stridor. W histerii spostrzega się porażenie odwodzenia struny głosowej.

Rzadziej porażeniu ulegają inne gałązki nerwu błędnego, jak nerw krtaniowy górny -— n. laryngeus su/), (chrypka, łatwe nużenie się głosu, znieczulenie górnej części krtani) lub nerw gardłowy — n. pharyngeus chrypka oraz zaburzenia połykania, mowa nosowa w razie obustronnego porażenia).

Sprawę chorobowe umiejscowione w cauum retropharyngeale, jak np. guzy, powiększone węzły chłonne, tętniaki, powodować mogą porażenia nerwów IX, X, XI i XII oraz nerwów współczulnyeh szyjnych (zaburzenia połykania, powrót płynów przez nos, chrypka, znieczulenie tylnej trzeciej części języka, zanik połowy języka, porażenie mięśnia niostko-wo-obojczykowo-sutkowegó i kapturowego, zespół Homera).

Nerw’ XI — dodatkowy

(N. accessorius)

Jest to nerw mchowy, składający się z części mózgowej, tzw. korzenia rdzeniowo--mózgowego oraz z części rdzeniowej, tzw. korzenia rdzeniowego. Dzieje się to dlatego, że jądro tego nerwu ciągnie się poczynając od jądra dwuznacznego nerwu błędnego aż do poziomu 5—7 odcinka szyjnego rdzenia kręgowego. Korzeń rdze-niowo-mózgowy, a więc wewnątrzczaszkowy. wychodząc z przedłużenia ruchowego jądra grzbietowego nerwu błędnego wy nurza się / czaszki wraz z korzeniem rdzeniowym oraz nerwami IX i X poprzez otwór dla żyły szyjnej wewnętrznej (foramen jugulare). W otworze tym nerw dodatkowy dzieli się na gałąź wewnętrzną i zewnętrzną. Gałąź wewnętrzna przyłącza się w zwoju węzłowym do nerwu błędnego i wraz z nim unerwia mięśnie gardła i krtani. Gałąź zewnętrzna, stanowiąca właściwy korzeń rdzeniowy , unerwia mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy oraz górną część mięśnia czworobocznego (m. trapezius)..

Badanie nerwu dodatkowego sprowadza się do badania czynności mię- Badanie «. XI snia mostkowo-obojczyfcpwo-sutkowego oraz mięśnia czworobocznego.

Czynność mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego polega głównie na zwracaniu głowy w stronę przeciwną; toteż chcąc zbadać ten mięsień, polecamy choremu zwracać głowę w stronę przeciwną wbrew oporowi, przytrzymując jedną ręką bródkę badanego, a zarazem macając drugą ręką mięsień. W razie porażenia lub niedowładu tego mięśnia badany nie może dostatecznie zwrócić, głowy w stronę przeciwną, prz\ czym zaryst mięśnia nie uwidaczniają się należycie. W razie obustronnego porażenia mięśni mostkowo-obojczykowo-sutkowych głowa chorego wskazuje nadto skłonność padania do tyłu.

Dla zbadania siły górnej części mięśnia czworobocznego polecamy eho-

119