0000019 4

26 Biomechanika i neurofizjologia ruchu

PIŚMIENNICTWO

111 Bober T.. Zawadzki J.: Wyznaczanie ogólnego środka ciężkości ciała człowieka metodą dźwigni jednostronnej. W: Bober T., Zawadzki J.: Biomechanika układu ruchu człowieka. Wydawnictwo BK. Wrocław 2001, 153-155.

|2| Brazier M.A.B.: Krótki zar\'s fizjologii układu nerwowego. W: Brazier M.A.B.: Czynność elektryczna układu nerwowego. PZWL. Warszawa 1964, 13-26.

[3J ilarrison D.E. i wsp.: Biomechanika ośrodkowego układu nerwowego. Część I. Odkształcenia kanału kręgowego spowodowane zmianami pozycji ciała. ..Rehabilitacja Medyczna" 2001. 5, 2: 68-74.

141 Ilarrison D.E. i wsp.: Biomechanika ośrodkowego układu nerwowego. Część II. Odkształcenia rdzenia kręgowego wynikające z obciążeń przy zmianie pozycji. „Rehabilitacja Medyczna" 2001, 5. 3: 34-44.

(5| Harrison D.E. i wsp.: Biomechanika ośrodkowego układu nerwowego. Część III. Naprężenia rdzenia kręgowego związane z obciążeniami pozycyjnymi i ich następstwa neurologiczne. „Rehabilitacja Medyczna” 2001, 5, 4: 55-65.

[6]    Szopa J., Mleczko E., Żak S.: Podstawyantropomotoryki. Wydawnictwo Naukowe PWN. War-szawa-Kraków 1996.

[7]    Zagrobelny Z.: Przedmowa. „Człowiek i Ruch” 2000, 1, 1: 4.

Z punktu widzenia biomechaniki, motoryczność człowieka określa się zwykle w kategoriach matematyczno-fizycznych. Wynika to wprost z różnych definicji biomechaniki. Według jednej definicji biomechanika zajmuje się badaniem struktury i funkcji systemów biologicznych za pomocą metod mechaniki. Według drugiej definicji biomechanika stosuje prawa mechaniki do organizmów żywych, szczególnie do układu ruchu człowieka. Ostatnio uznaje się biomechanikę za naukę zajmującą się oddziaływaniem wewnętrznych i zewnętrznych sił na ciało, tj. na strukturę biologiczną istot żywych, oraz jego skutkami. Antropomotoryka - podstawowy kierunek zainteresowań biomechaników - jest opisywana w kategoriach matematyczno-fizycznych, m.in. jako zmiana położenia ciała lub punktu materialnego w stosunku do innych punktów, dokonująca się w czasie poruszania się w pewnym kierunku.

Z punktu widzenia fizjoterapii, w ocenie dysfunkcji ruchowych pacjenta znaczenie mają, m.in. dwa rodzaje zachowania ruchowego. Pierwsze, związane z pojęciem statyki, opisuje sytuację, kiedy ciało utrzymywane jest w bezruchu, w warunkach działania sił wewnętrznych (siła mięśni) i zewnętrznych (siła grawitacji). Drugie zaś, które wiąże się z pojęciem kinematyki, dotyczy ruchów ciała (w ścisłym tego słowa znaczeniu). Należy przy tym zaznaczyć, że od pojęcia biomechaniki człowieka odróżnia się pojęcie biomechaniki klasycznej, wiązanej z jego niepełnosprawnością.

4.1. Pojęcia podstawowe

Szkielet kostny stanowi dla układu mięśniowego system dźwigni, dzięki którym siła wyzwalana przez mięśnie jest przenoszona na struktury zewnętrzne szkieletu. Siła mięśnia przyłożona w miejscu jego przyczepu powoduje obrót dźwigni (kości) wokół osi stawu. Elementami dźwigni są: punkt podparcia (oś