następującą postać
9 “ c^-tji+P^a-u,) [111,201!'
Jednocześnie jednak ilość dostarczanego, czy odebranego podczas przemiany izobaryczncj ciepła, można przedstawić zależnością
q = cp(tz—ty) [III, 29a]
gdyż wartość ciepła właściwego c dla przemiany politropowej o wykładniku m = 0 wynosi
' m—x
Rys. 12-Przemiana jzobaryczna Rys. 13-Przemiana izobaryczna w układzie T-s w okładzie P-u
Przebieg izobary w układzie T-s przedstawiono na rys. 13. Izobara w układzie T-s jest również linią wykładniczą, lecz przebiegającą bardziej płasko niż linia v = const. Powierzchnia (zakreskowana) pod linią przemiany przedstawia ciepło doprowadzone q. Zmiana entropii przy przemianie izobarycznej wynosi
HB 1 cpln-J*- *= 2,303 ||fc 3H
i żr *x
Przemiana przy stałej temperaturze (izotermie z n a T — const) odpowiada przemianie politropowej w wykładniku .m = 1, a więc
Pv ~ const
Dla dwu różnych stanów gazu 1 i 2 podczas przemiany izotermicznej można ustawić następujące równania
P, vt = RT oraz P2u2 =• RT
Pi Vi •= Ptvt I const pn,31]
Z zależności [111,31] wynika, że podczas przemiany izotermicznej iloczyn ciśnienia i objętości jest wielkością stałą.
Linia przedstawiająca przemianą o stałej temperaturze nosi nazwą izotermy i na wykresie P-w jest hiperbolą równoboczną (rys. 14), Wobec tego, że Ma — Uj, = c„ (t2 — ti), a temperatura podczas przemiany izotermicznej jest stała, energia wewnętrzna gazu w tym przypadku nie ulega zmianie, czyli u2 — Ui = 0, przeto pierwsze równanie termodynamiki dla tej przemiany będzie miało postać
dq = cvdtĄ-Pdv = 0-fPdo
a więc
i
q — i = J p du i -
Całe dostarczone ciepło zamieniło się na pracę lub odwrotnie.
V
T
Rys. 14-Przemiana izotermiczna w ukla- Rys. 15-Frzemiana izotermiczna
dzie P-u. w układzie T-s
Pracę można wyrazić redukując wyrażenie pod znakiem całki do jednej zmiennej za pomocą równania izotermy
więc
Pv = Plvl
P— Pjtłj — - 1 V
a stąd
r „ dv n r do , = j „
a po scałkowaniu
l = PiIn— = 2,303 Pi i lg-^ P.32I
41 vt * 1 Oi
lub wyrażając tę zależność przez ciśnienia
l = Pxvi In-^^ 2,303Px11Jl [m,32a]
*2
albo wreszcie wyrazić można pracę związkiem
l = RTlxi~- [Ill,32b]
m
03