0000058

rzać wzdłuż, naczyń zbiegających się ku tętnicy i żyle środkowej siatkówki.

Prawidłowa tarcza n. wzrokowego jest zazwyczaj okrągła, nieraz owalna, koloru różowego, ostro odgraniczona od otoczenia, płaska. Połówka skroniowa tarczy jest zwykle nieco bledsza od połówki nosowej i bardziej ostro odgraniczona od otoczenia. Wokół tarczy, zwłaszcza jej brzegu skroniowego, widoczne jest większe lub mniejsze skupienie barwnika naczyniówki. W centrum tarczy widoczne jest tzw. zagłębienie fizjologiczne, obejmujące zazwyczaj najwyżej połowę tarczy. Na dnie zagłębienia fizjologicznego widoczna jest blaszka sitowa. Widoczny rysunek naczyniowy na dnie oka jest niezmiernie charakterystyczny, a mianowicie: z centrum tarczy n. wzrokowego, z jej zagłębienia fizjologicznego wynurzają się tętnice i żyły, które natychmiast poza obrębem tarczy rozwidlają się na szereg gałązek. Tętnice dają się łatwo odróżnić od żył, są one węższe, mają przebieg bardziej prosty oraz są bledsze i wydają się puste na skutek refleksu świetlnego pochodzącego od wziernika; widać na nich Unijne jasne odblaski. W odległości 3 mm ku skroni od tarczy znajduje się plamka żółta, nieco ciemniej zabarwiona od pozostałego dna oka. Dno oka jest barwy cicmnoróżowej o odcieniu zależnym od barwnika naczyniówki.

Ciśnienie krwi w tętnicy środkowej siatkówki jest niższe o ^lh od ciśnienia krwi w tętnicy ramieniowej dla każdego poziomu. Fala tętna widoczna w odpowiednich warunkach na tętnicach siatkówki przedostaje się przez sieć naczyń włosowatych na żyły siatkówki wobec braku zastawek. Dlatego też możemy określić w podobnych warunkach poziom ciśnienia krwi w żyle środkowej siatkówki. Jest on znacznie niższy od tętniczego, jednak wyższy od ciśnienia panującego w innych żyłach, gdyż żyła środkowa siatkówki po wyjściu z gałki ocznej biegnie tylko na przestrzeni jednego centymetra pośrodku n. wzrokowego i wychodząc z niego do oczodołu, a następnie do zatoki jamistej mózgu przechodzi przez przestrzenie między pochwowe pozagałkowego odcinka n. wzrokowego. W tych przestrzeniach jest ona poddana działaniu ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego. Fakt, że poziom rozkurczowy ciśnienia krwi w żyle środkowej siatkówki nie może być niższy od poziomu ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego, został wykorzystany do określenia poziomu ciśnienia płynu za pomocą poziomu rozkurczowego ciśnienia krwi w tej żyle. Poziom ten w mm Hg pomnożony przez 10 daje poziom ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego w mm H,0 przy nakłuciu w pozycji leżącej.

Badanie dynamometryczne gałek ocznych według Bailliarta oraz Sobańskiego odbywa się w ten sposób, iż uciskając gałkę oczną specjalnym instrumentem (np. oftalmodynamometrem Sobańskiego), określamy wziernikując, przy jakim ucisku zjawia się tętnienie tętnic (jest to ciśnienie rozkurczowe tętnicy środkowej siatkówki i do jakiej wartości

4 — Diagnostyka chorób 49