0000070(4)

przy tym zwężenie naczyń siatkówki oraz obniżenie ciśnienia tętniczego w tętnicy środkowej siatkówki.

Ważne jest mierzenie ciśnienia krwi w tętnicach środkowych siatkówki. Tętnica środkowa siatkówki jest gałęzią tętnicy ocznej, która odchodzi od iętnisv szyjnej wewnętrznej po wyjściu jej z. zatoki. Stąd zmiany ciśnienia, zwłaszcza w razie jej zwężenia, odbijają się na ciśnieniu tętnicy środkowej siatkówki. Poziom skurczowy ciśnienia krwi w tętnicy środkowej siatkówki wynosi przeciętnie 82 mm Hg, poziom rozkurczowy - 48 mm Hg. Oba te poziome są niższe o Va od odpowiednich poziomów ciśnienia krwi w tętnice ramieniowej. Poziom skurczowy ciśnienia krwi w żyle środkowej wynosi przeciętnie 34 min Hg, rozkurczowy -19 mm Hg. 9 en ostatni poziom pomnożone przez 1.0 odpowiada ściśle poziomowi ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego w pozycji leżącej (J. Sobański). Różnica ciśnienia w obu tętnicach środkowy ch siatkówki wynosi przeciętnie 10% dla ciśnienia rozkurczowego i 15% dla ciśnienia skurczowego. Jeśli różnica wynosi więcej niż 30%, wówczas świadczy to o zmianach w tętnicy szy jnej wewnętrznej.

Tętnienie tętnicy szyjnej wewnętrznej po stronie chorej może być słabsze lub zniesione. Użyteczną próbą rozpoznawczą jest próba Matasa-Pailla--sa-Bonnala: w razie zamknięcia tętnicy szyjnej wewnętrznej ucisk palcem na tętnicę szyjną wewnętrzną po stronie zdrowej poniżej zatoki szyjno--tętniczcj wywołuje utratę przytomności lub drgawki (próba dodatnia).

W całkowitym lub częściowym zakrzepie tętnicy szyjnej pomocniczym objawem rozpoznawczym jest słyszalny szmer śródczaszkowy. Szmer skurczowy, opisany przez Cohena i Millera, wskazuje na zwężenie odcinka wewnątrzczaszkowcgo tętnicy szyjnej wewnętrznej w okolicy syfonu; szmer ten najlepiej jest słyszalny w okolicy gałki ocznej tej samej strony. Może on wystąpić również w zakrzepicy przeciwległej strony ; można go usłyszeć również w okolicy kąta szczęki. Nic jest on zależny bezpośrednio od samego serca; wskazuje na istnienie krążenia obocznego.

Richter i Kaeser (1958) odróżniają 3 typy przebiegu zakrzepu tętnicy szyjnej wewnętrznej: 1) objawy występują rzutami krótkotrwałymi, potem ustalają się (niedowłady, zaburzenia mowy); 2) przebieg powoli postępujący z przewagą objawów psychicznych, naśladujących otępienie; 3 początek udarowy.

W udarach mózgowych zwężenie lub zamknięcie tętnicy wewnętrznej stanowi 30% wszystkich udarów (Szmidt). Często zdarzają się u chorych z zakrzcpicą tętnicy szy jnej wewnętrznej napady ze strom zatoki szyjnej ogólne osłabienie, bradykardia, obniżenie ciśnienia tętniczego, czasami omdlenie). Przy niecałkowitym zamknięciu tętnicy szyjnej wewnętrznej ruch głowy w stronę chorą wywołuje dysry tmię w zapisach EEG.

Przyczyną częściowego lub całkowitego zamknięcia tętnicy szyjnej wewnętrznej najczęściej bywa miażdżyca tętnic, niekiedy cukrzyca lub nadciśnienie, natomiast zator tętnicy jest wynikiem choroby serca Za-

Oftalmodyna-

mometna

Próba Matasa-

-Paillasa-

-Bonnala

Szmer

śródczaszkauzy

471