011 4

nawel śladu spalenizny. Oczywiście bez monety papieros natychmiast wypaliłby w materiale dziurę. Dzięki działaniu metalu nie została przekroczona tak zwana temperatura zapłonu płótna.

W ykorzystujemy:

monetę dwudzieslozłotową, chusteczkę do nosa, papieros.

6. Osobliwy kociołek szejka Abdullaha el Ali

Wybierając się na przejażdżkę wielbłądem po arabskiej pustyni, szejk chciał zabrać możliwie najmniej bagażu. Gdy nadeszła pora parzenia herbaty, zrobił sobie garnek do gotowania - prostymi środkami, a mianowicie zc sztywnego papieru. Napełnił go wodą, zapalił pod nim świecę, a po kilku minutach herbata mogła naciągać we wrzątku.

Garnkiem z papieru może posłużyć się każdy, zwłaszcza wtedy, gdy na biwaku okaże się, że czajnik przecieka. Postarajmy się o sztywny papier do pisania, spinacze biurowe i jakiś uchwyt do trzymania papierowego garnka. Zaginamy papier na kształt wanienki - spinacze biurowe służą do wzmocnienia konstrukcji (rys. 5a). Umieszczając naczynie nad płomieniem musimy uważać, by ani te części papieru, które wystają ponad powierzchnię wody, ani naroża nie stykały się z ogniem. Nasz garnek nie zapala się. a po pewnym czasie woda zaczyna się gotować.

Rys. 5a Gotowanie wody w papierowy m garnku

Wyjaśnienie: Jak wiemy z poprzedniego doświadczenia, substancja zaczyna palić się wtedy, gdy zostanie ogrzana do określonej temperatury zwanej temperaturą zapłonu substancji. Papier ma temperaturę zapłonu około 200’C. Nasz papierowy garnek nie ogrzewał się bardziej niż do 100’C-w tej temperaturze wrze woda. Ale co się stanic, gdy woda całkowicie odparuje?

Wykorzystujemy:

papier do pisania, spinacze biurowe, świecę, uchwyt do trzymania papierowego garnka albo trójnóg.

7. Ognioodporny hamak szejka

Sprawdzimy teraz, czy palą się włókna bawełniane i inne. Poznamy także cudowne niepalne nici-nici szejka Abdullaha cl Ali. Na wszystkie morskie wyprawy szejk zabierał swój ognioodporny hamak. Bał się. że statek może stanąć w ogniu i dobrze płacił, by zawsze móc rozwiesić swój hamak na pokładzie. My także zawiesimy mały model takiego hamaka (rys. 5b).

21