0134

Bogdan Rączkowski - BHP w praktyce Rozdział 6

X - oś prostopadła do płaszczyzny YZ,

Y - oś prostopadła do osi Z, przechodząca wzdłuż główek kości śródręcza,

Z - oś równoległa do kierunku wyznaczonego przez kość paliczków palca środkowego i trzecią kość śródręcza.

Wartości normatywne

Dla drgań działających na organizm człowieka przez kończyny górne wartość ekspozycji dziennej wyznaczonej dla trzech składowych kierunkowych a_hwx, a_Łwy, a_hwi nie może przekraczać 2,8 m/s². Wartość ekspozycji trwającej 30 minut i krócej może przekraczać 11,2 m/s².

Dla drgań o ogólnym działaniu na organizm człowieka wartość ekspozycji dziennej nie może przekraczać 0,8 m/s², wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych z uwzględnieniem właściwych współczynników l,4a_hwx, 1,4%^, l,4a_hW2. Dla ekspozycji trwających 30 minut i krócej nie może przekraczać 3,2 m/s².

Podane wyżej wartości dopuszczalne obowiązują, jeżeli inne szczegółowe przepisy nie określają wartości niższych.

Progi działania - wielkości charakteryzujące drgania mechaniczne w środowisku pracy (bez uwzględniania skutków stosowania środków ochrony indywidualnej), określone w załączniku do rozporządzenia [Q 277).

W przypadku drgań mechanicznych:

-    jeżeli występują w postaci drgań miejscowych: dla ekspozycji dziennej wyrażonej w postaci równoważnej energetycznie dla 8 godzin działania sumy wektorowej skutecznych, ważonych częstotliwościowo przyspieszeń drgań, wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych (a_w a_h , a_lmJ - wartość progu działania wynosi 2,5 m/s²;

-    jeżeli występują w postaci drgań ogólnych: dla ekspozycji dziennej wyrażonej w postaci równoważnego energetycznie dla 8 godzin działania skutecznego, ważonego częstotliwościowo przyspieszenia drgań, dominującego wśród przyspieszeń drgań, wyznaczonych dla trzech składowych kierunkowych z uwzględnieniem właściwych współczynników (l,4a_wx, l,4a_lvy, a,J - wartość progu działania wynosi 0,5 m/s².

Ocena ryzyka zawodowego związanego z narażeniem na drgania mechaniczne

Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe związane z narażeniem pracowników na drgania mechaniczne, wynikające z cech miejsca pracy oraz ze stosowanych w konkretnych warunkach środków lub procesów pracy, ze szczególnym uwzględnieniem:

⁰ poziomu i rodzaju narażenia, łącznie z narażeniem na drgania mechaniczne przerywane i powtarzające się wstrząsy;

•    czasu trwania narażenia, w tym czasu pracy w godzinach nadliczbowych, oraz obowiązujących u pracodawcy systemów i rozkładów czasu pracy;

•    wartości NDN oraz wartości progów działania dla drgań mechanicznych;

•    skutków dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, w tym należących do grup szczególnego ryzyka;

■ skutków dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników wynikających z interakcji pomiędzy hałasem i drganiami mechanicznymi;

•    informacji dotyczących poziomu drgań mechanicznych, dostarczanych przez producenta środków pracy;

•    istnienia alternatywnych środków pracy, zaprojektowanych do ograniczenia drgań mechanicznych;

® informacji uzyskanych w wyniku profilaktycznych badań lekarskich pracowników;

•    dostępności środków ochrony indywidualnej przed drganiami mechanicznymi o odpowiedniej charakterystyce tłumienia;

•    pośrednich skutków dla zdrowia i bezpieczeństwa pracownika, wynikających z oddziaływań drgań mechanicznych na środki pracy lub miejsce pracy, takich jak zakłócenia stabilności konstrukcji lub złączy, utrudnione operowanie elementami sterowniczymi, nieprawidłowości w odczytach wskazań aparatury kontrolno-pomiarowej;

•    wpływu niskich temperatur i zwiększonej wilgotności na pracowników narażonych na działanie drgań mechanicznych, a szczególnie drgań miejscowych.

Ocena ryzyka zawodowego powinna być udokumentowana w sposób przyjęty u danego pracodawcy oraz dokonywana każdorazowo, gdy nastąpiły zmiany warunków wykonywania pracy lub jeśli konieczność weryfikacji wykażą wyniki profilaktycznych badań lekarskich pracowników.

Na podstawie oceny ryzyka zawodowego, po osiągnięciu lub przekroczeniu w środowisku pracy przez wielkości charakteryzujące drgania mechaniczne -wartości progów działania, pracodawca sporządza i wprowadza w życie program działań organizacyjno-technicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na drgania mechaniczne oraz dostosowuje te działania do potrzeb pracowników należących do grup szczególnego ryzyka.

Program działań organizacyjno-technicznych powinien uwzględniać w szczególności działania polegające na:

•    unikaniu procesów lub metod pracy powodujących narażenie na drgania mechaniczne i zastępowaniu ich innymi, stwarzającymi mniejsze narażenia;

•    dobieraniu środków pracy przeznaczonych do wykonywania określonej pracy, właściwie zaprojektowanych pod względem ergonomicznym, o możliwie najniższym poziomie emisji drgań mechanicznych,

•    ograniczaniu narażenia na drgania mechaniczne środkami technicznymi przez stosowanie materiałów, elementów i układów izolujących i tłumiących

265