105
Migrena szyjna
laryngologiczne i okulistyczne. Ponadto wykonano wiele badań dodatkowych: badania rutynowe, zdjęcia rtg kręgosłupa szyjnego i czaszki, eeg, eng, audio-metrię, perymetrię, a w koniecznych przypadkach badania płynu mózgowo--rdzeniowego oraz badanie ekg.
Na podstawie obserwacji wyżej omówionej grupy chorych, wyjątkowo bogatą symptomatologię podmiotową migreny szyjnej można uszeregować w VI zasadniczych grup objawów.
I. Objawy bólowe
1. Bóle głowy — zgłaszały je wszystkie chore, umiejscawiając je w tyłogło-wiu z promieniowaniem do szczytu głowy, czoła i skroni. Znaczna część chorych, określając je, wykonuje charakterystyczny gest zdejmowania kasku. U 105 chorych (70%) bóle były obustronne (zwykle jednak z przewagą nasilenia bólu po jednej stronie), u 25 (17%) miały jednostronną lokalizację, zaś u 20 (13%) były jednostronne z naprzemiennym umiejscowieniem. U 18 chorych (12%) ból miał charakter stały, jednakże okresowo znacznie nasilał się. U pozostałych chorych bóle pojawiały się w sposób napadowy, jednakże czas trwania bólów, ich intensywność oraz częstotliwość i nasilenie objawów towarzyszących były różne u poszczególnych, nawet u tych samych pacjentów. Najczęściej bóle występowały w godzinach porannych (46%), będąc zwykle przyczyną przebudzenia. Napady bólowe trwały od kilkudziesięciu minut do 3—4 dni.
2. Bóle kręgosłupa szyjnego — zgłaszały je wszystkie chore, promieniowały zwykle do jednego lub obu barków, powodując konieczność nieruchomego utrzymywania głowy. Mają one zwykle niewielkie nasilenie.
3. Bóle szyjnego odcinka kręgosłupa o charakterze korzeniowym jako objaw dodatkowy występowały u 32% (46) chorych.
4. Tzw. zespół kwadrantowy (lewy górny kwadrant ciała) — bóle w okolicy serca, promieniujące do lewej kończyny górnej, niejednokrotnie łącznie z objawami wegetatywnymi stwierdzono u 31 chorych (21%). Objawy te występowały łącznie z napadem bólu głowy, lecz czasami wysuwały się na plan pierwszy, mogąc nasuwać podejrzenie stenokardii lub zawału mięśnia sercowego.
II. Objawy przedsionkowo-sluchowe
1. Zawroty głowy — zgłaszały 132 chore (88%). Są to zawroty najczęściej nieukładowe, występujące zwykle podczas napadu bólowego.
2. Nudności zgłaszało 78% badanych (117), poprzedzały one zwykle lub występowały równolegle z napadem bólu.
3. Wymioty występowały zwykle na szczycie bólu głowy u 36% (54) pacjentek.
4. Objawy słuchowe — większość chorych (71%) podczas rozwiniętego napadu bólowego skarżyła się na uczucie osłabienia słuchu, a 61% (91) miało różnego rodzaju parakuzje.
III. Objawy ze strony narządu wzroku
1. Objawy bólowe (bóle gałek ocznych, bóle pozagałkowe, uczucie wypychania gałek, uczucie piasku pod powiekami) — zgłaszało 72% badanych (108).
2. Zaburzenia widzenia — (obniżenie ostrości wzroku, światłowstręt, rzadziej fotopsje (występujące tuż przed lub podczas napadu bólu głowy — występowały u 74% (111) pacjentek.
3. Objawy miejscowe (łzawienie, przekrwienie spojówek) podczas napadu migreny szyjnej występowały u 18% chorych (27).
IV. Objawy wegetatywne — występowały u wszystkich chorych, z różnym jednak nasileniem w poszczególnych napadach; występują tu: uczucie ogólnego osłabienia, poty, drżenie rąk, nadmierna gra naczynioruchowa, rzadziej zaś czę-stomocz i wolne stolce.