037 4

rżenie skoku gwintu w otworze nakrętki grzebieniem w przypadku małych średnic jest niemożliwe, a w przypadku dużych jest niedokładne. Wtedy trzeba dopasować spośród posiadanych śrub taką, która da się wkręcić do otworu palcami z niewielkim oporem, nie wykazując wyczuwalnych luzów.

Tablica 7

Suwmiarką mierzymy średnicę otworu gwintowanego i w tablicach gwintów odszukujemy średnicę gwintu. Jeśli ponadto skok zmierzony grzebieniem odpowiada skokowi dla tej średnicy, to należy się spodziewać, że pomiar jest dobry.

Tablica 8

Średnice wierteł pod gwinty Whitwortha zwykłe

Średnice wierteł pod gwinty metryczne drobnozwojowe

Gwint	Średnica wiertła mm
M 1 X 0,2	0,85
M 1,2 X 0,2	1,0
M 1,4 X 0,2	1,2
Ml,7 X 0,2	1.5
M 2 X 0,25	1.8
M 2,3 X 0,25	2,1
M 2,6 X 0,35	2,3
M 3 X 0,35	2,7
M 3,5 X 0,35	3,2
M 4 X 0,5	3,5
M 4,5 X 0,5	4,0
M 5 X 0,5	4,5
M 5,5 X 0,5	5,0
M 6 X 0,75	5.2
M 7 X 0,75	6,2
M'8 X 0,75	7,2
M 9 X 1	7,9
M 10 X 1	9,0
M 12 X 1,5	11,0
M 14 X 1,5	12,3
M 16 X 1,5	14,3
M 18 X 1,5	16,4
M 20 X 2	17,8
M 22 X 2	19,8
M 24 X 2	21,8

	Średnica wiertła
		mm
Gwinty	alumi nium	żeliwo. brąz	stal
V	4,9	5,0	5,1
7,."	6,3	6,4	6,5
V,"	7,55	7,7	7,9
7,*"	8,95	9.1	9,25
7,"	10,0	10,25	10,5
7,"	13,9	13,25	13,5
7«"	16,0	16,25	16,5
7,"	18,75	19,0	19,25
1"	21,50	21,75	22,0

Gwint można również zidentyfikować przez wkręcanie do sprawdzanego otworu różnych gwintowników. Należy wkręcać palcami tylko gwintowniki wykończające postępując bardzo ostrożnie aby nie zniszczyć gwintu ostrym gwintownikiem.

Dopiero otwory gwintowane o większych średnicach można identyfikować za pomocą suwmiarki i grzebienia.

UWAGA. Przed przystąpieniem do pomiarów, jak również przed zakręceniem śruby lub nakrętki należy obie części bardzo dokładnie oczyścić.

Rys. 3.17. Skrobaki

Skrobaki (rys. 3.17) są narzędziami bardzo prostymi. Wykonuje się je ze stali narzędziowej w postaci piaskownika lub pręta o przekroju trójkątnym. Koniec skrobaka zaszlifo-wuje się po luku koła w ten sposób, żeby krawędź tnąca miała kąt prosty. Skrobak można wykonać we własnym zakresie ze starego pilnika.

Posługiwanie się skrobakiem, jakkolwiek bardzo proste, wymaga dużej wprawy. Części obrabiane skrobakiem sprawdza się metodą „na tusz”. Jeśli

37