045 4

Uszczelka zakładana między cylinder a głowicę musi być w stanie nienagannym, bez śladów pęknięć, złamań lub uszkodzeń. Otwory nowej uszczelki powinny dokładnie pokrywać się z otworami cylindra i głowicy. Niedopuszczalne jest wystawanie uszczelki do wnętrza cylindra ze względu na możliwość uderzania tłoka o uszczelkę. Powierzchnie przylgowe cylindra, uszczelki i głowicy powinny być czyste. Nie wolno powlekać ich płynami uszczelniającymi np. tzw. hermetikiem, natomiast należy posmarować smarem grafitowym lub smarem stałym zmieszanym z grafitem. Tym samym smarem

Rys. 4.8. Przykłady kolejności dokręcania śrub głowicy

należy posmarować gwinty śrub mocujących głowicę (również gwinty mocowania rury wydechowej). Smar stały z dodatkiem grafitu, poza własnościami uszczelniającymi po wypaleniu zapobiega zapieczeniu się uszczelek i gwintów, ułatwiając późniejszą rozbiórkę.

Po założeniu głowicy dokręca się śruby mocujące ręką, a następnie kluczem. Dokręcenie-głowicy jest czynnością bardzo ważną, gdyż od niej jest uzależnione właściwe dociśnięcie uszczelki, a więc szczelność cylindra. Śruby przykręca się w kolejności „na krzyż”, z początkowo nieznaczną, i stopniowo zwiększaną siłą, tak aby całkowite dokręcenie uzyskać po trzech — czterech dokręceniach kompletu śrub. Najlepiej dokręcać głowicę kluczem dynamometrycznym, co gwarantuje równomierny, określony docisk bez obawy zerwania gwintu śrub.

Jako ogólną regułę można przyjmować, że śruby z gwintem M 5 — M 6 dokręcać należy momentem obrotowym rzędu 1,5—2,0 mkG, a śruby większe — z gwintem M 8 — M 10 — momentem 4,0—6,0 mkG.

Głowice motocyklowe wykonywane są obecnie niemal wyłącznie ze stopów aluminiowych i dokręca się je „na go-towo” na zimno. Dociąganie śrub głowicy po zagrzaniu silnika jest całkowicie bezcelowe i prowadzi jedynie do niszczenia gwintów śrub, bowiem

Rys. 4.9. Klucz dynamometryczny

wskutek większej rozszerzalności cieplnej stopów lekkich niż stali, po zagrzaniu silnika głowica zostaje silniej dociśnięta niż na zimno. Dobrze jest natomiast po kilku godzinach pracy silnika i całkowitym jego wystudzeniu, powtórnie sprawdzić i ewentualnie nieco dokręcić śruby głowicy zimnego silnika.

4.3. Cylinder

Cylinder naprawia się zazwyczaj z powodu nadmiernego zużycia lub uszkodzenia gładzi cylindrowej. Zużywanie się gładzi jest rzeczą normalną, wynikającą z charakteru pracy silnika, jednakże wielkość i szybkość zużywania uwarunkowane są wieloma czynnikami. Nie omawiając czynników o charakterze konstrukcyjnym oraz produkcyjnych, jak rodzaje stosowanych materiałów oraz jakość obróbki, warto zwrócić uwagę na czynniki eksploatacyjne wpływające w zasadniczy sposób na zużywanie się gładzi cylindrowej.

Własności oleju oraz częstotliwość wymiany określone są dla każdego silnika instrukcją fabryczną i od ścisłego ich przestrzegania zależy żywotność silnika.

Czynnikami, które mogą zwiększyć zużycie gładzi cylindra nawet dziesięciokrotnie są zanieczyszczenia, pozosta-

45