055 2

tłokowego przy ustawieniu tłoka w ZZ oraz bezpośrednio nad kanałem wylotowym.

Pomiar zużycia cylindra należy przeprowadzić za pomocą średnicówki w dwóch płaszczyznach: prostopadłej (największe zużycie) i równoległej do osi wału w czterech miejscach (rys. 5.11). Powyżej denka

tłoka ustawionego w ZZ (wymiar nominalny lub naprawczy), na wysokości górnego pierścienia tłokowego, na wysokości kanału wylotowego i w dolnej części tłoka.

Pomiar należy powtórzyć kilkakrotnie, a wyniki notować. Różnica wymiarów w miejscu największego zużycia i w górnej części cylindra (powyżej progu) określi stopień zużycia gładzi i umożliwi zakwalifikowanie cylindra do odpowiedniej naprawy. Dopuszczalne zużycie cylindra wynosi 0,11 mm ponad wymiar nominalny lub naprawczy. Przy kwalifikacji części do odpowiednich napraw należy kierować się wymiarami podanymi w tablicach 3-—3 i 5—1.

W przypadku porysowania gładzi cylindra w zależności od głębokości rys ustalić trzeba kolejny najbliższy wymiar naprawczy, na jaki należy przeszlifo-wać cylinder.

Naprawę cylindra wykonywać przez szlifowanie i honowanie. Jeżeli rysy cylindra są głębokie, co wymaga powiększenia jego średnicy o kilka nadwymia-rów. najpierw należy cylinder roztoczyć, zostawiając naddatek 0,02-^0,03 ram, a następnie honować na odpowiedni wymiar. Jako bazę do obróbki przyjmuje się podstawę cylindra (rys. 5.12).

Cylinder po szlifowaniu powinien odpowiadać następującym wymaganiom:

—    nieprostopadłość podstawy cylindra do jego osi max 0,1 mm,

—    otwór powinien być wykonany z tolerancją +0,03 mm wg wymiaru podanego w tablicy 5—1,

—    chropowatość powierzchni minimum dziewiąta klasa,

—    owalność i stożkow^ratość max 0,015 mm,

—    na gładzi nie może być plam, rys ani śladów” poprzedniej obróbki.

Rys. 5.12. Podstawa obróbki cylindra (cylinder silnika S01-Z)

Należy pamiętać, by przed pomiarem cylinder dokładnie wymyć i wysuszyć, a po zakończeniu pomiarów gładź zabezpieczyć przed korozją. W czasie pomiaru przestrzegać bezwzględnej czystości.

Jeżeli na powierzchni gładzi cylindra występują ślady zatarcia nie przekraczające 0,03 mm głębokości, a pomiar cylindra nie wykazuje większego zużycia (ponad dopuszczalne), ślady te można usunąć przez zaczyszczenie drobnoziarnistym papierem ściernym i dokładne wymycie benzyną niectylizow^aną lub naftą.

5.3.2. Zespół tłoka Tłok

Tłok w^f czasie pracy może ulec następującym uszkodzeniom:

—    uszkodzenie powierzchni roboczej tłoka (rysy, zadrapania),

—    zatarcie tłoka,

—    wybicie rowków” pierścieni tłokowych,

—    wybicie otworu sworznia tłokowego,

—    naturalne zużycie części prowadzącej tłoka.

Rysy i zadrapania oraz niegłębokie ślady zatarcia

można usunąć przez opiłowanie płaszcza tłoka pilnikiem — gładzikiem. Głębokie rysy lub wgniecenia powstałe na skutek pęknięcia pierścieni, wypadnięcia zabezpieczenia sworznia lub też zamka oraz wybicie rowków pierścieni tłokowych kwalifikują tłok do wymiany. Jeżeli tłok nie jest zużyty, a jedynie wybiciu uległ otw^ór swmrznia tłokowego, należy otwór roz-wńercić i zastosować sworzeń nadwymiarowy (patrz pkt 4.2.3).

Zużycie części prowadzącej tłoka mierzy się śrubą mikrometryczną (rys. 5.13) w” dolnej jego części około 5 mm od kraw^ędzi tłoka. Dopuszczalne .zużycie tłoka wynosi 0,1 mm. Przed przystąpieniem do pomiaru tłoka usunąć z niego wszelkie ślady zatarcia.

55