0000079(1)

ostatnie czucie może być zachowane również wtedy, kiedy skóra jest znieczulona.

Nieraz idzie nam o stwierdzenie, czy istotnie okolica, na którą wskazuje chory, jest bolesna. Staramy się wówczas spostrzec czy występują objawy towarzyszące nieraz odczuciu bólu. jak np.: objaw Mannkopfa--Runipfa przyspieszenie tętna przy ucisku bolesnego miejsca;; objaw Par rota rozszerzenie źrenicy:; objaw Mullera (uciśnięcie miejsca bolesnego przy odwróceniu uwagi i; wreszcie zaczerw ienienie twarzy.

Topogtuhiśj

dyskryminacja,

dermrdi'k\ja

Nieraz nutsitm przeprowadzać dokładniejsze badanie czucia, określając zdolność umiejscawiania bodźca na skórze , topo^nosis). rozróżniania dyskryminacji) dwóch jednocześnie działających bodźców i odczytywania znaków pisanych na skórze dermoleksja). Umiejscowienie (lokalizację bodźca badamy polecając choremu wskazać palcem miejsce dotyku lub ukłucia.

Rozróżnianie dwóch bodźców, t-zw. czucie dyskryminacji, badamy cyrklem Webera. Zmieniając odległość pomiędzy dwoma końcami cyrkla pytamy, czy badany odczuwa dotyk w jednym, czy w dwu punktach. Miernikiem jest minimalna odległość pomiędzy dwoma punktami, które odczuwane są jako dwa bodźce. Odległość ta jest w warunkach prawidłowych różna w zależności od okolicy ciała, a zarazem w iększa w kierunku osi podłużnej kończyn aniżeli w kierunku poprzecznym. Na przykład na opuszkach palców rąk od 3 do 8 ram. na dłoni od 8 do 12 ram, na grzbiecie ręki — 30 mm, na klatce piersiowej — - 40 mm, na ramieniu lub na udzie — 75 mm.

Ciepła i zimna

Czucie ciepła i zimna badamy, dotykając skóry probówkami z wodą zimną i ciepłą (około 50°C) i tak samo jak w badaniu czucia dotyku, określamy granicę zaburzeń na schemacie.

W badaniu czucia wszelkiego rodzaju nie należy stosować bodźców kolejnych zbyt szybko, ponieważ może to spowodować błędne odpowiedzi, czy to na skutek trwania jeszcze poprzednio odczutego wrażenia, czy to z powodu zmęczenia uwagi. Nieraz, po orientacji z grubsza, należy dokładne oznaczenie zaburzeń czucia odłożyć do następnego badania.

Czucie dotyku przenosi się zarówno przez powrózki tylne, jak i przez drogę r d ze n i o w o -wzgórz ową • ^/ trądu s spinothalamicus),

Czucie bólu. ciepła i zimna przenosi się wyłącznie przez drogę rdze-niowo-wzgórzową, która w spoidle przednim rdzenia krzyżuje się. przechodząc na stronę drugą.

Czucie głębokie, jak o tym była już mowa, przenosi się zarówno przez powrózki tylne, jak i przez drogi rdzeńiówo-móżdżkowc Iractus spino-rerebdlares;.

Na podstawie doświadczeń i obserwacji klinicznych przyjmuje się, wg teorii badaczy amerykańskich Magoun i wsp. , istnienie dwu układów przewodzenia czucia: wstęgowego i pozawstęgowego tzw. układu siatkowatego). Układ wstęgowy zawiera drogi z obwodu przebiegające przez

12* 179