097 4

wykańczającą. Ten naddatek trzeba uwzględnić przy kupnie. Jeżeli części te sprzedawane są jako obrobione „na gotowo”, należy uwzględnić już ich ścisłe wymiary. Zaznaczyć tu trzeba, że dokładna obróbka którejkolwiek z bieżni łożyska dokonana jest po wciśnięciu jej w stopę korbowodu, względnie naciśnięciu na czop korbowy. Nabywając więc tak złożone części łożyska, przy zakupie należy zwracać uwagę na ich ścisłe wymiary aby po wzajemnym złożeniu łożysko odpowiadało zasadniczym warunkom podanym w tablicy 14.

Wobec dużych trudności w rynkowym zaopatrzeniu w części oraz kłopotliwej selekcji w sklepie przy kupnie, w praktyce można postępować nieco inaczej. Zakupuje się mianowicie określoną ilość odpowiednich dla danego łożyska wałeczków o selekcjonowanych średnicach (różnice średnic ± 0,001 mm — bardzo ważne). Następnie nabywa się gotowy czop korbowy (ewentualnie bieżnię wewnętrzną) oraz półobrobiony pierścień bieżni zewnętrznej (lub nowy korbowód).

Rys. 4.83. Bieżnię łożyska korbowodowego wykańcza się ostatecznie specjalnym do-cierakiem nastawnym na tokarce

Po dokładnym zmierzeniu średnicy bieżni wewnętrznej i wałeczków, obliczamy wymaganą średnicę bieżni zewnętrznej, . która zapewni uzyskanie prawidłowych luzów w łożysku. Następnie przeszlifowujemy bieżnię w korbowodzie lub wciskamy nowy pierścień bieżni zewnętrznej do korbowodu i przeszlifujemy go do wymaganej średnicy.

Ponieważ powierzchnia bieżni powinna być możliwie gładka, jako ostateczną obróbkę stosuje się dogładzanie

Rys. 4.89. Przyrząd do wyciskania bieżni zewnętrznej łożyska korbowodu (Tuła T-200)

i polerowanie za pomocą specjalnego, żeliwnego sworznia rozprężnego, smarowanego pastą do dogładzania. Wyko-' nywanie tych prac jest bardzo trudne i czasochłonne, gdyż chodzi tu o uzyskanie średnicy bieżni o wymiarze określonym z dokładnością do ± 0,002 mm, przy jednoczesnym zachowaniu dużych wymagań w odniesieniu do stożkowatości i owalizacji (max. 0,003 mm). Dlatego czynność tę należy powierzać wyłącznie wysoko kwalifikowanemu pracownikowi dysponującemu odpowiednimi narzędziami oraz przyrządami pomiarowymi gwarantującymi dokładność rzędu jednego mikrona.

W przypadku^ niemożności nabycia nowego czopa oraz bieżni, lub gdy bieżnia w korbowodzie jest niewymienna, można szlifować zużyte bieżnie i stosować wałeczki nadwymiarowe o nieco większej średnicy.

Naprawa może być wówczas wykonana następującymi drogami:

— przez przeszlifowanie zużytej

97

7 — Naprawa motocykli wyd. II