100B48

4S 4. Wymiarowanie

wartości podawanych na rysunku lub w dokumentach związanych; wymiar pomocniczy podaje się w nawiasach (zob. „POM” na rysunku 4.1).

4S 4. Wymiarowanie

(POM)

JŁ

Rys. 4 I Przykłady wymiarów funkcjonalnych, niefunkcjonalnych i pomocniczych [PN-ISO 129}

Do elementów wymiarowania zalicza się (rys. 4.2): pomocniczą linię wymiarową, linię wymiarową, linię odniesienia,

znak ograniczenia linii wymiarowej, liczbę wymiarową,

oznaczenie początku linii wymiarowej.

Znok ooraniaenia /Linii wymiarowej

Liczba wymiarowa

Lima wymiarowa

Linia odniesień. 2

'Ponrcnian linia wymiarowa ^-Liczba wymiarowa

O O lr

S

t Oznaczenie początku V. Linia wymiarowa linii wymiarowej

• Ograniczenie Unii wymiarowej (grot)

Rys. 4.2. Przykłady elementów wymiarowania - linie, znaki i liczby wymiarowe [PN-ISO 129]

Wymiar przedstawia się za pomocą linii wymiarowej ograniczonej znakami (groty, kreski, kropki), liczby wymiarowej oraz pomocniczych linii wymiarowych (rys. 4.2).

Zgodnie z wcześniej przyjętymi zasadami linie wymiarowe, pomocnicze linie wymiarowe i linie odniesienia rysuje się linią ciągłą cienką.

Pomocnicze linie wymiarowe powinny być lekko przeciągnięte poza odpowiednią linię wymiarową o około 2+3 mm (rys. 4.2 i 4.3).

Należy rysować je prostopadle do wymiarowanego elementu. W razie potrzeby można je rysować ukośnie, ale obie pomocnicze linie wymiarowe powinny być do siebie równoległe (rys. 4.3 a).

Linie wymiarowe rysuje się równolegle do kierunku wymiaru (rys. 4.3a) i powinny być one ciągłe, nawet wtedy, gdy element, którego dotyczy, pokazano na rysunku jako przerwany (rys. 4.3 b).

a)    b)

Rys. 4.3. Przykład rysowania pomocniczych linii wymiarowych i linii wymiarowych [PN-ISO 129], gdzie: a - ukośne rysowanie pomocniczych linii wymiarowych, b -linia wymiarowa przerwanego przedmiotu

Przy wymiarowaniu przedmiotu nie należy wykorzystywać zarysu przedmiotu lub osi symetrii jako linii wymiarowej, ale można je stosować zamiast pomocniczej linii wymiarowej, np. linia pomocnicza będąca przedłużeniem osi symetrii (rys.4.4).

Rys. 4.4. Przykład prowadzenia linii wymiarowych i pomocniczych linii wymiarowych [1]

05/03/2011

m