1010801Y441193062767288681410 n

18

Rozdział 1

Kognitjrwi

Język będąc narzędziem komunikacji i myślenia”, spełnia dwie ważne funkcje - komunikacyjną i reprezentacyjną. W dyskusjach interdyscyplinarnych funkcję komunikacyjną języka przyjmuje się jako centralną zc względu na jej znaczenie dla rozwoju człowieka. Akt komunikowania pozwala bowiem zrozumieć intencje innych ludzi, a więc ich pojęcie i przyjmowanie ich perspektywy odbioru świata, co ma ogromne znaczenie dla społeczno-kulturowego wymiaru homo sapiens. Język będąc systemem reguł dotyczących gramatyki i nadawanego informacjom sensu, poprzez komunikowanie przyczynia się do powstania społecznych związków. Mamy tu do czynienia z językiem jako nośnikiem wiadomości. Wymiana wiadomości stanowi proces, w którym jedna osoba zwracając się do innych, wpływa na ich stan umysłu, emocje i zachowanie. Dokonuje się wówczas zmiana społeczna. Mechanizm ten był przedmiotem wielu rozważali na płaszczyźnie teorii wiadomości, rozwijanej przez Tadeusza Tomaszewskiego'⁰, np. na gruncie dydaktyki problem zmiany występującej w kształceniu podjął Krzysztof Kruszewski³¹, a zagadnienie dydaktyki różnicowej Tadeusz Lewowicki”.

Funkcja reprezentacyjna to także powiązania, jakie wytwarza język w kształtowaniu natury ludzkiego poznania. Użycie symboli językowych przyczynia się do rozwoju zupełnie nowych form reprezentacji poznawczej, a tym samym do określonego sposobu postrzegania świata³³. Ponieważ ten sam obiekt jest reprezentowany na różnych poziomach ogólności, powstaje skomplikowana przestrzenna sieć charakteryzująca się wysokim stopniem elastyczności języka. Ta cecha języka była jedną z przyczyn załamania się badań nad sztuczną inteligencją na przełomie lat 60. i 70. Okazało się, że bez odniesień kulturowych niemożliwe jest odcyfrowanie otrzymanych wiadomości.

Komunikacja a język

Przyglądając się badaniom nad językiem, można zauważyć znaczną liczbę artykułów poświęconych związkom języka z komunikowaniem się. Trudno się temu dziwić, skoro język istnieje dzięki interakcji społecznej. Komunikacja między członkami społeczności aktywizuje określone struktury mózgowe

” Kurcz 2000.

³⁰ Tomaszewski 1987.

¹¹ Kruszewski 1987.

³²    Lewowicki 1977.

³³    Tomasdlo 2002.

umożliwiające naukę posługiw wpływa na proces komunikowi Problem jest dość istotny z go czlowrieka. Komunikacja nu waż występują w niej relacje str się za pomocą gestu (np.: rucf nych form dźwiękowych miesz żujący się u człowieka język z ji sposobów komunikowania się, rzystne. Współcześnie obserwi sobach, które skutecznie wspiei między ludźmi wymaga dostrz nikowania. Jego struktura nie nowanym przez Sokratesa, gd ca. Od dawna znana teza Iillio społeczną, znajduje swoje pot cie dopiero pojawienie się odb Warunkiem wystąpienia komu zumiałego, zarówno przez nad nikowania jest podporządkow.

Język, czyli kod, za pomocą staje się wyrazicielem naszych istnienie. Skoro kod ma tak du żydar Kaczmarek³⁴ wymienia f ny. morfologiczny, leksykalny, Kod fonologiczny stanów dźwięków' mowy. Dzięki umie w stanie odczytać je bez wzglę Duże znaczenie ma tu umiejęt w procesie komunikowania. D: nemu, są skłonne do nadużyw Efektem tych trudności jest gu nia powstałej luki. Niesie to ze trowanie uw^ragi oraz poświęca nia. Zaburzenia natury fonoloj wpływa w sposób istotny na ka

^M Kaczmarek 2005.