12.1.
Spośród wszystkich składników pokarmowych nzot najsilniej wpływa nu wzóst roślin Przyrost plonu suchej masy rośliny jost często proporcjonalny tło jej zaopatrzenia w azot. Zawartość tego pierwiastku w suchej mnsie roślin wynosi zwykle od 1 do 39S-. Występuje on w roślinie przede wszystkim w związkach organicznych, o tylko w niewielkiej ilości w połączeniach mineralnych, dlatego ma podstawowe znaczenie jako składnik budulcowy rośliny
Rośliny pobierają azot głównie w formie mineralnej - jonów NH*' i NOs Wyjątek w tym względzie stanowią rośliny motylkowate, które pośrednio poprzez bakterie brodawkowe mogą korzystać z azotu atmosferycznego Przewu-żąjącn część azotu pobranego przez roślinę jest szybko przerabiana na jego związki organiczne, głównie na białko. Bezpośrednio do produkcji aminokwasów, z których i kolei roślina wytwarza białko, włączony jest N-NIU*
NHa
R CII
• COOH
białka
N-NOa" musi natomiast najpierw ulec redukcji pod wpływem enzymu re-duktaży azotanowej do amoniaku:
HNOa
CH)
* HNOz
— NH3
r.lUI IIIV ---- *
azotu znajduje się w częściach nadziemnych nit w korzeniach.
Oprócz białek, wśród których można wyróżnić białka enzymatyczne, struk łuralnc i zapasowe, azot wchodzi w roślinie w skład nukleotydów. kwasów nukleinowych, chlorofilu, wolnych aminokwasów, amin, amidów oraz wielu witamin i alkaloidów. Rozmieszczenie azotu w różnych częściach roślin nie j.-sl jednakowe Hub. 7). U zbóż gromadzi się on w znacznie większej ilości w ziarnie aniżeli w słomie. U roślin okopowych (buraki, ziemniaki) więcej
Azot przyczynia się przede wszystkim do pobudzenia wzrostu wegetatywnych części nadziemnych i nadaje liściom intensywno zielone zabarwienie
69