100220111060

M/cA/M/um n//UB«rtwi;uw

jeśli się zważy, z jakim kapitałem osiągnięć i nuyfa. reprezentanci tamtej ustąpili z pola. Jedynie zagrożenie, godząca w istotę bytu narodowego, nadajT^/f* i znaczenie romantyzmowi. Wziąć należy pod uwag/** po klęsce politycznej powitania na tamtych spad) ** podtrzymywania w codziennym trudzie życia narodu j wolnego prowadzenl;» go ku przyszłości, odrabiania i utrzymywania go na poziomie europejskim. Ideom & stępu i sprawie narodowej nie sprzeniewierzyło się wW szubrawców niż ówcześnie ludzi innych odłamów tp^' czeństwa. Zaprzaństwo Bułharyna, Sękowskiego czy oławskiego nie może zaważyć na ocenie ideologii szubra*. ców z tego tylko powodu, że głosiła ona otwarcie kryty cyzm wobec własnego narodu.

Wewnętrzne fluktuacje śród szubrawców dały w pe». nym czasie przewagę żywiołom umiarkowańszym, jak % widać było w sprawie chłopskiej, ale nie wyparły dązsś radykalniejszych, o czym zdaje się świadczyć upadek pistr., spowodowany ostrością wystąpień.

Jak każda niemal wyrazistsza orientacja społeczna, wprowadzili szubrawcy w życie zbiorowości litewskiej swego rodzaju elementy walki klasowej na zasadzie nowoczesnego podziału według pożytku społecznego, podziała na pracujących i próżniaków.

Towarzystwo przysposobione było do niezwłocznego ingerowania w życie społeczne. Siła oddziaływania, przybierającego nawet znamiona swoistego terroru ideologicznego — jak wnosić można z wypowiedzi współczesnych — była znaczna i trwała na tyle, że atakowane sfery odczuwały to jako stan zagrożenia. Był to ten sam stan, jaki wywoływały żywioły demokratyczne w stosunku do klas panujących w ciągu XIX w.

Sposób oddziaływania na zbiorowość i kontaktowania