12359

■IWMIMy inne bodźce, procedury, ulepszymy metody czy usprawnimy ■ocet komunikacji,

1 Podsumowując, wspomnieć trzeba, źe taka prezentacja technik badawczych ma w pewnym stopniu uproszczony charakter. Po pierwsze, spektrum (bykorzystywanych zabiegów metodologicznych i technik nie zamyka się na opisanych czterech czy pięciu sposobach zbierania danych. W badaniach ja-■ościowych stasuje się inne rodzaje procedur czy też modyfikacje powyższych celem uchwycenia sensu i znaczenia badanej rzeczywistości. Wymienić tu nożna techniki pogłębionego wywiadu narracyjnego czy nieustrukturowa-nęgo, testy i wytwory o charakterze projekcyjnym (mapplng klasy szkolnej), fatrospckcję kierowaną czy analizy języka. Niektóre z tych procedur mają nie ośko poznawczy, ale też i terapeutyczny charakter, co pozwala na łączenie eeiu teoretycznego i praktycznego w badaniu. Po drugie, stosowane techniki powinny spełniać postulat komplcmcntamości, wzajemnie się uzupełniać, gdyż dopiero po zakończeniu całego postępowania badawczego można stworzyć nfeiciowy obraz eksplorowanej rzeczywistości, im pełniejszy, tym lepiej świadczy to o efektywności przeprowadzonego badania.

Kilka ważnych pytań na zakończenie, czyli

0    przydatności wiedzy socjologicznej dla nauczycieli

1    Na zakończenie wstępnych rozważań o socjologii wychowania pora Kmafuić, dlaczego socjologowie interesują się edukacją, po co i komu po-ifpnbnc są wyniki badań prowadzonych w środowisku szkolnym? Kto z nich jfłtycznie korzysta? Poza tymi, brytyjski socjolog edukacji Roland Meighan¹¹ ■lwia też inne, równie ważne pytania: czy socjologia jako wiedza i forma MMWijania świadomości młodych ludzi rzeczywiście może przyczyniać się do rozwoju radykalizmu w myśleniu i postawach wobec świata? Czy zadaniem aacjologów oraz przedstawicieli innych nauk wykładanych jako przedmioty kierunkowe jest przedstawianie recept, gotowych rozwiązań, czy przeciwnie: ppwokowanie do poszukiwania nieschematycznych rozwiązań codziennych K^ttcji wychowawczych? Próba odpowiedzi na powyższe pytania wydaje , być ważna dla uzasadnienia przydatności tej dyscypliny w kształceniu ■Mczycieli i wychowawców.

I Mofbw. Socjologia edukacji, Wydawnictwo Adam Marszalek, ToruA 1993, a. Ml j

i