122

Inne zaburzenia kształtu załamka T 125

stwierdzić w odprowadzeniach tylnych. Dlatego zmiany ograniczają się do odprowadzeń prawostronnych. W hiperkaliemii obniżenie ST może się ograniczać do odprowadzeń lewostronnych.

d) Różne załamki P i zespoły QRS. W miarę nasilania się hiperkaliemii zmniejsza się amplituda załamków P, a zespoły QRS się poszerzają. Odstęp PR wydłuża się z powodu wolniejszego przewodzenia i to zarówno przez węzeł AV, jak i pęczek Hisa z odnogami.

3. Wymień przyczyny wysokich dodatnich załamków T, które na ogół nic przypominają zawału tylnego.

a)    Niedokrwistość z niedoboru żelaza w okresie 2 tygodni leczenia preparatami żelaza.

b)    Wagotonia, jak u sportowców.

c)    Objętościowe albo ciśnieniowe przeciążenie lewej komory serca.

d)    Ciasne zwężenie lewego ujścia żylnego.

Uwaga: W jednym z badań u około 15% mężczyzn ze znacznym zwężeniem lewego ujścia żylnego stwierdzono wysokie, spiczaste załamki T w środkowych odprowadzeniach przedsercowych. Zinterpretowano je jako wczesny objaw przerostu prawej komory serca (RVH). Nazwano je „T mitrale”.

e)    Alkoholizm.

EKG 45. Pacjent 60-letni, chorujący na cukrzycę i mocznicę. Stężenie wapnia w surowicy wynosi 7,5 mg/dl (dolna granica normy to 9 mg/dl). Pomimo stężenia azotu mocznika krwi 87 mg/dl, pacjent otrzymywał 60 mEq chlorku potasowego na dobę we wlewie dożylnym. Pacjent zmarł zanim skontrolowano stężenie potasu w surowicy. Uwagę zwraca wąska podstawa wysokich, spiczastych załamków T w odprowadzeniach V4 i V5. Ponieważ obniżenie odcinka ST i wysokie załamki T widać tylko w lewostronnych odprowadzeniach przedsercowych, nie mogą to być zmiany towarzyszące zawałowi ściany tylnej, ale muszą być następstwem wysokiego stężenia potasu w surowicy. (Płaski odcinek ST wtórny do hipokalcemii widać dobrze tylko w odprowadzeniu III. Nie jest on jednak dostatecznie długi, aby nazwać go typowym dla hipokalcemii).