12 7

zewnętrznych, przy czym mięśnie zachowują się biernie.

Czynnikami ograniczającymi zakres ruchów sa: chrząstki okołostawowe, torebki stawowe, więzadła, mięśnie. Natomiast fizjologiczne czynniki ograniczenia ruchu w stawach to; ograniczony fizjologiczny zakres skracania się bądź rozciągania mięśni, spadek elastyczności mięśni, spadek elastyczności aparatu więzadłowego, przerost mięśni. Pomiaru zakresu ruchu dokonujemy w wybranej płaszczyźnie, a tworzy go kąt zawarty pomiędzy zwrotnymi, krańcowymi położeniami członów -segmentów ciała połączonych danym stawem.

Zakresy ruchu w stawach wg A. Zebatego/na podstawie tabelki z Bobera/;

1) st. ramienny wraz ze st obręczy barkowej (barkowo - obojczykowy i obojczykowo - mostkowy)

-pł strzałkowa; zginanie/prostowanie 90-0-50

-pł czołowa; przywodzenie/odwodzenie 20-0-90 -pł poprzeczna; nawracanie/odwracanie 75-0-90

2) st. łokciowy razem z promieniowo - łokciowym dalszym -pł strzałkowa; zginanie/prostowanie 150-0-10

-pł poprzeczna; nawracanie/odwracanie 90-0-85

3) st. promieniowo - nadgarstkowy

-pł strzałkowa; zginanie/prostowanie 80-0-70 -pł czołowa; przywodzenie/odwodzenie 40-0-20

4) st. biodrowy

-pł strzałkowa; zginanie/prostowanie 125*-0-15**

-pł czołowa; przywodzenie/odwodzenie 30-0-20 -pł poprzeczna; nawracanie/odwracanie 35-0-35

5) st. kolanowy

-pł strzałkowa zginanie/prostowanie 135***-0-5

6) st. Skokowo - goleniowy i skokowo - piętowo - łódkowaty -pł strzałkowa; zginanie/prostowanie 45-0-20

-pł poprzeczna; nawracanie/odwracanie 20-0-30 legenda;

*przy zgiętym kolanie **przy wyprostowanym kolanie ***biodro wyprostowane

59.Przedstaw główne płaszczyzny i osie jako układ odniesienia dla ruchów ciała i części ciała człowieka

Płaszczyzna strzałkowa: Osie: oś strzałkowa i pionowa; Podział ciała i kończyn: dzieli ciało na dwie części, prawą i lewa; kończyny na część boczna i przyśrodkową; Ruchy: zginanie, prostowanie, skłon Płaszczyzna czołowa: Osie: oś poprzeczna i pionowa; Podział ciała i kończyn: dzieli tułów, głowę i kkd na część przednią i tylną, kkg na część dłoniową i grzbietową; Ruchy: odwodzenie, przywodzenie, zginanie do boku (prawo i lewo) Płaszczyznę pozioma: (planum horizontale) -wyznaczoną przez oś strzałkową i poprzeczną, dzielącą ciało na część górną (superior) i dolną (inferior).

Osie ciała:Pionowe lub długie (axes verticales s. longitudinales), różnobiegunowe, z których najdłuższa przechodząca przez szczyt głowy nazywa się osią główną - wyznacza kierunek górny i dolny (directio superior et inferior). W życiu płodowym kierunek ten określa się jako głowowy i ogonowy (directio cranialis et caudalis) .Na kończynach pojęciu kierunek górny odpowiada określenie bliższy (proxymalis)₁ zaś dolny kierunek odpowiada pojęciu dalszy (distalis). Poprzeczne lub poziomie (axes transversales s. horizontales) biegną prostopadle do poprzednich z prawej na lewą stronę, wyznaczając kierunek boczny i przyśrodkowy (directio lateralis et medialis). Strzałkowe (axes sagitales), biegnące poziomo i prostopadle do obu poprzednich (w kierunku przednio-tylnym).W stosunku do tej osi używa się określeń kierunek przedni (directio anterior) lub brzuszny (ventralis) oraz kierunek tylny (directio posterior) lub grzbietowy (dorsalis). óO.Przedstaw dowolną metodę wyznaczania mocy kończyn dolnych człowieka.

Moc definiuje się jako stosunek pracy do czasu, w którym została ona wykonana.

P=delta W „przez” delta t

P- średnia moc rozwinięta w czasie „delta”t

„delta”W- praca wykonana w czasie „delta”t