131 [1600x1200]

Podsumowanie

Rozdział V Ochrona przyrody

■    Gatunek jest zagrożony wyginięciem, gdy jego liczebność jest bardzo mała. Wymarcie gatunku następuje z chwilą śmierci jego ostatniego przedstawiciela. Wymarcie wielu gatunków organizmów powoduje spadek różnorodności biologicznej, a co za tym idzie zachwianie równowagi biologicznej.

■    Przyczyny zmniejszania się różnorodności biologicznej można podzielić na bezpośrednie, czyli te, które negatywnie wpływają na organizmy, oraz pośrednie, oddziałujące na otoczenie organizmów.

■    Zrównoważony rozwój zakłada postęp cywilizacyjny przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnego oddziaływania człowieka na otoczenie.

■    Ochrona przyrody zapobiega zachwianiu równowagi biologicznej. Wyróżniamy dwa rodzaje ochrony przyrody. Ochrona bierna polega na zabezpieczeniu chronionego obszaru przed działalnością człowieka. Ochrona czynna to podejmowanie działań zapewniających chronionym organizmom odpowiednie warunki.

■    Najlepszym sposobem zachowania różnorodności biologicznej jest zabezpieczenie przed działalnością ludzi całych ekosystemów.

■    Formy ochrony przyrody to:

•    parki narodowe,

•    rezerwaty przyrody,

•    parki krajobrazowe,

•    obszary chronionego krajobrazu,

•    użytki ekologiczne,

•    stanowiska dokumentacyjne,

•    zespoły przyrodniczo-krajobrazowe,

•    ochrona gatunkowa.

Ochrona ścisła oznacza, że dany gatunek jest chroniony w każdym miejscu przez cały rok. Ochrona częściowa zakłada, że na przedstawicieli danego gatunku można polować w niektórych miejscach lub w wyznaczonych okresach roku, a niektóre rośliny, np. lecznicze, można zbierać w ustalonych ilościach.

■    Do najważniejszych organizacji międzynarodowych działających na rzecz ochrony przyrody należą:

•    Światowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN),

•    Światowy Fundusz na rzecz Ochrony Przyrody (WWF).

Rozdział V

Wiesz czy nie wiesz?

n Podkreśl zdania zawierające prawdziwe informacje.

A.    Wymarcie ptaków odżywiających się nasionami świerków nie wpłynie

w żaden sposób na funkcjonowanie ekosystemu lasu iglastego.

B.    Spadek różnorodności biologicznej może doprowadzić do zniszczenia biocenozy.

C.    Wyginięcie roślinożerców przyczyni się do nagiego wzrostu liczebności drapieżników.

(3 p.)

D.    Nadmierny połów ryb to jedna z przyczyn zmniejszania się różnorodności biologicznej.

E.    Wprowadzenie do ekosystemów nowych, konkurencyjnych gatunków grozi osobnikom wcześniej zamieszkującym ten teren wyginięciem.

131