136

136

się

umiejętności rachunkowych dzieci od ^Wp'^ęP^u%^Z'l*-    . _te wcześniej) dzieci interesują si, _dod

^0S'"wUci"' roku zycio W_ ‘_{c nn}oSĆ dodawania (dokładania. _do,

- JLwaniem- ObJe^duiol. Podobnie przy odejm₀ *%. spontanicznie ^s‘^w,e^_zabieranla, odsuwania, odkładania). woł_aj “W, dząc efekt odejmowania • ^ ^ _{p0 prostu} widzą, że po takich marjj^ jest mato!. Kierują się oc jl _zajlłiują więcej lub mniej miejsca. *'*>. przedmiotów P^rzyby ° . _okazji do liczenia przedmiotów, ocena na oko on^,

*** ^d obśeTwutać zmiany typu dodać lub odechcą pol.czyc przed^

“Luj się tak: oglądają np. kasztany, dosuwają (dokładają, ^lai'^{C S} rlk aTpotrafią. Podobnie podczas odejmowań,a: patrzą na kasz,"* Szab era a, Siadają) k„ka, a pozostałe Uczą taMak potrafią. W tym ^ _n , dwa lub trzy liczebniki i wskazując Uczone ob,ekty, wymieniają je na ok,^

W miarę gromadzenia doświadczeń w liczeniu i nadawania liczebnikom ** ivego znaczenia (wyjaśniłam to w poprzednim rozdziale) wzrasta skuteczność^ nia oraz rośnie precyzja ustalania wyniku dodawania i odejmowania. Poziomy, petencji, na którym znajduje się większość czterolatków można określić tak: dziecka ustala wynik dodawania i odejmowania konkretnych przedmiotów, kierując »s zasadą: po dodawaniu (dokładaniu, dosuwaniu) lub po odejmowaniu (zabiera*' odsuwaniu, odkładaniu) trzeba policzyć wszystkie przedmioty. Jednak nieostaj, z wymienionych liczebników, a rytm i czas liczenia daje dzieciom poczuciem

■    po dodawaniu jest dużo, ponieważ dłużej się liczy (więcej gestówwsb zywania i wymienianych liczebników);

■    po odejmowaniu jest mało, ponieważ krócej się liczy (mniej gestów wiązywania i wymienianych liczebników).

I znowu dziecięce umiejętności rachunkowe rosną w miarę doskonalenia umiej? ności liczenia. Występuje tu następująca prawidłowość: przejście na wyższy po»' umiejętności rachunkowych musi być poprzedzone osiągnięciem większej precyb w liczeniu. Na przykład, jeżeli dziecko orientuje się w podwójnym znaczeniu ostatnseo-' wymienianego liczebnika, zaczyna tę regułę stosować w dodawaniu i odejmo*^'-W kształtowaniu umiejętności rachunkowych znaczące jest liczenie napak^ Trzeba jednak rozróżniać:

■    liczenie palców - dziecko liczy je tak jak inne obiekty. Każdy palec ok*^ czebnikiem: prostuje palce przy dodawaniu i liczy je razem, zgina odejn¹⁰

w ksiaż!?fT ^{na palcach} (możliwości i ograniczenia takiego liczenia) jest dokhó"^ , ^S|ązce E. Gruszczyk-Kolczyńskiej. Ozied ze specyficznymi trudnościami w    ^