149

9

wysokich ciśnień (1(H10 MPa), które ułatwiają krążenie mieszaniny, zmianę położenia ziaren ściernych oraz usuwanie oddzielnych cząstek materiału obrabianego itp. Dokładność obróbki ultradźwiękowej zależy od dokładności obrabiarki, narzędzia, wielkości ziarna, amplitudy drgań oraz dokładności ustawienia i zamocowania przedmiotu. Jakość powierzchni obrobionej na obrabiarkach ultradźwiękowych jest bardzo wysoka. W warstwie wierzchniej nie powstają uszkodzenia, naprężenia własne, pęknięcia oraz istotne zmiany struktury.

Rys. 7.16. Kształt koncentratora drgań i zmiany amplitudy na długości

Za pomocą obróbki ultradźwiękowej można obrabiać powierzchnie wewnętrzne, zewnętrzne, o kształtach prostych i złożonych, można nacinać gwinty, wykonywać operacje przecinania, obróbki kształtowej itp. Przykłady operacji obróbki ultradźwiękowej przedstawiono na rysunku 7.17.

Zużycie narzędzia w procesie obróbki udarowo-ściemej jest na ogół nieduże, jeśli materiał narzędzia jest twardszy od materiału obrabianego, a zupełnie pomijalne, gdy jest niewiele miększy lub niewiele twardszy od ścierniwa. Tak na przykład przy drążeniu narzędziem stalowym szkła, zużycie względne jest rzędu 1%, a przy obróbce szkła narzędziem ze spiekanych węglików wolframu i proszkiem węglika boru, zużycie względne wynosi około 0,1%. Zużycie narzędzia bardzo się zwiększa, gdy zarówno ziarna ścierne jak i obrabiany materiał są twardsze od materiału narzędzia. Na przykład przy obróbce spiekanych węglików wolframu za pomocą proszku z węglika boru, narzędziem z mosiądzu, zużycie względne wynosi 140%. Amplituda drgań narzędzia zapewniająca możliwie dużą wydajność obróbki uwarunkowana jest wielkością ziarna. Optymalną wydajność obróbki uzyskuje się gdy iloraz wymiaru charakterystycznego ziarna do amplitudy drgań wynosi 3-^5.

149