1 (165)

167

młodopolskim. W pozytywizmie też powieść fantastyezno-przyro-dniczą napisała Z.Urbanowska. Nosiła tytuł "Gucio zaczarowany" /1884/. ²en typ powieści rozwinął się jednak w pełni dopiero w latach Młodej Polski.

Powieść historyczna dla dzieci starszych i młodzieży w okresie pozytywizmu rozpowszechniła się pod wpływem tych samych potrzeb, które skłoniły J.I. Kraszewski ego, a zwłaszcza H. Sienkiewicza, do podjęcia tego gatunku.

Czołową pozycję w tej dziedzinie zajął Walery Przyborow-ski /1845-1913/. Potraktował on historię podobnie jakj A. Du-mas, tworząc utwory o charakterze historyczno—awanturniczym. Miał mu to za złe H. Sienkiewicz, pisząc: "Przygody takie mogą dzieci, a zwłaszcza chłopców, zajmować do najwyższego stopnia. Szkoda tylko, że autor zbył kilku pobieżnymi słowy historię". Przedmiotem tej krytyki była najpopularniejsza powieść historyczna W.Przyborowskiego z okresu pozytywizmu, "Bitwa pod Raszynem"/1881 /.Około 20 utworów historycznych napisała J «Papi_# Dużą poczytnością wśród młodzieży cieszyły się* prace o podobnym profilu Jadwigi Łuszczewskiej, znanej bardziej pod pseud. Deotyma, pt. "Bianki w jasyrze" /1890/ oraz "Panienka z okienka" /1898/. Wcześniej jeszcze, bo około 1880 ^opowiadania historyczne zamieszczała w "Wieczorach rodzinnych" P. Krakowowa. Wyszły one później drukiem w zbiorze ptw "Powieści z dziejów naszych". Przed rokiem 1895 zadebiutowała powieściami o tematyce dziejowej Zuzanna Morawska, wydając m.in. "Wilcze gniazdo" /1885/ i "Giermek książęcy® /1890/w

W literaturze dla dzieci młodszych nie było takiej możliwości wyboru. Braki w opracowaniach współczesnych uzupełnia-