Dekoracje z roślin doniczkowych
• włókno kokosowe - zwiększa pojemność wodną i powietrzną podłoża, ułatwia jego nasiąkanie i spowalnia wysychanie;
• kora - poprawia fizyczne właściwości podłoża i jest źródłem próchnicy;
• keramzyt - jest kruszywem budowlanym powstałym przy wypalaniu gliny; stosowany jako drenaż i w uprawach hydroponicznych;
• glina - jest używana jako dodatek do podłoży w celu zwiększenia ich zwięzłości.
Z wymienionych składników przygotowuje się mieszankę odpowiednią dla danej grupy roślin. Przykładowo dla palm, juk i dracen mieszanka powinna zawierać: !4 objętości ziemi liściowej, piasek i trochę gliny (mała zawartość próchnicy). Kaktusy dobrze rosną w podłożu składającym się z piasku i % objętości ziemi kompostowej. Rośliny lubiące kwaśne podłoże (różaneczniki, wrzośce, paprocie) wymagają obecności kwaśnego torfu (14 objętości), ziemi kompostowej (14), piasku i rozdrobnionej kory.
Rośliny pobierają składniki mineralne z gleby (lub z pożywki w przypadku upraw bezglebowych). Jeżeli zawartość któregoś z niezbędnych składników mineralnych jest za mała dla danej rośliny, to ogranicza on jej dalszy wzrost i rozwój. Opracowano potrzeby pokarmowe roślin, czyli ilość składników, jaką pobiera jedna roślina, oraz potrzeby nawozowe, czyli ilość składników pokarmowych, jaką należy dostarczyć roślinom w podłożu, aby zapewnić ich optymalny wzrost i rozwój. Zbyt duże dawki nawozów prowadzą do zasolenia podłoża. Rośliny odznaczają się różną wrażliwością na stężenie soli w podłożu:
• mała wrażliwość na zasolenie - pelargonia, poinsecja, hortensja, sępolia, goździk, szparag, chryzantema;
• średnia wrażliwość na zasolenie - frezja, anturium, groszek pachnący, gerbera, echmea, afelan-dra, cyklamen, zawilec, syningia, niektóre róże;
• duża wrażliwość na zasolenie - adiantum, wrzosiec, azalia, frizea, falenopsis, katleja, pierwiosnek.
Rośliny do normalnego rozwoju wymagają nie tylko odpowiedniego stężenia soli w podłożu, ale
również właściwego stosunku poszczególnych składników. W przeciwnym razie mogą wystąpić objawy chorobowe, wywołane względnym niedoborem lub nadmiarem jakiegoś składnika. Brak fosforu powoduje sinoczerwone zabarwienie liści, osłabienie systemu korzeniowego, słabe zawiązywanie pąków kwiatowych i złe wykształcanie owoców i nasion. Niedobór magnezu jest przyczyną blednięcia i żółknięcia liści między nerwami. Brak żelaza sprawia, że najmłodsze liście i pędy są całkiem żółte, starsze liście zielone, ale niektóre tylko wzdłuż nerwów. Brak azotu objawia się żółknięciem liści, spowolnieniem wzrostu, stopniowym ogołacaniem się pędów i tworzeniem drobnych kwiatów. Deficyt potasu powoduje podwijanie się i zasychanie brzegów liści (mimo wilgotnego powietrza), a cała roślina staje się wiotka i podatna na choroby. W przypadku stwierdzenia drastycznych zmian w wyglądzie roślin spowodowanych niedoborami składników pokarmowych, zaleca się zasilanie dolistne roztworem specjalnej odżywki lub płynnym nawozem wieloskładnikowym, a następnie regularne nawożenie doglebowe.
Uprawy hydroponiczne znane są od końca XIX wieku, kiedy to opracowano skład pożywki, w której rośliny mogły normalnie się rozwijać. Wtedy jednak wymagane było dodatkowe przewietrzanie pożywki w celu doprowadzenia tlenu do korzeni. Z czasem opracowane zostały metody uprawy bez konieczności przewietrzania. W latach trzydziestych XX wieku amerykański fizjolog, Gericke, opracował metody uprawy roślin w kulturze wodnej, które później wielokrotnie udoskonalano. Nazwa hydro-ponika pochodzi od greckich słów hydro - wodny i ponoś - praca. Zaletą upraw bez ziemi jest eliminacja chorób roślin przenoszonych z glebą; tak czyste uprawy polecane są do dekoracji w restauracjach, hotelach, a nawet w szpitalach. Podstawową zasadą hydroponiki jest zapewnienie roślinie
264
ABC Floiystyki