296 2

Majeranek ogrodowy 287

Pielęgnowanie plantacji polega na spulchnianiu międzyrzędzi i niszczeniu chwastów.

Sprzęt, suszenie, przechowywanie. Sprzęt przeprowadzamy w trzecim roku po wysadzeniu roślin, przy siewie zaś wprost do gruntu — w czwartym roku. Korzenie wykopujemy jesienią po zakończeniu wegetacji lub bardzo wczesną wiosną. Przed wykopaniem ścinamy łodygi na wysokości kilkunastu centymetrów nad ziemią. Korzenie wykopujemy bardzo długimi szpadlami lub głęboko wyorujemy. Wykopane korzenie oczyszczamy z drobnych korzeni, obcinamy części nadziemne, następnie myjemy starannie w czystej, najlepiej bieżącej wodzie (skrobać korzeni nie należy). Po obsuszeniu z wody kraje się korzenie na kawałki długości 15—20 cm; grubsze przekrawa się wzdłuż na kilka części. Suszy się w suszarni ogrzewanej w temperaturze 40—50°.

Plon wynosi 30—50 q/ha. Ususzony-surowiec przesyła się i przechowuje w workach.

39. Majeranek ogrodowy — Origanum majorana L.

Syn. Majorana hortensis Moensch.

(Inne nazwy: majeranek, majoran, majoranek, majranek)

Rodzina: Wargowe — Labiatae

W ojczyźnie swojej w Indiach majeranek jest krzewinką. W naszym klimacie uprawiany jest jako roślina jednoroczna, gdyż wymarza zimą. Wyrasta do 30—50 cm wysokości. Łodygę ma silnie rozgałęzioną, wzniesioną, 4-kanciastą, delikatnie omszoną. Liście drobne naprzeciwległe, długości do 3 cm, niemal siedzące, szarozielone, tępojajowate lub szerokolan-cetowate, calobrzegie, spodem wyraźnie unerwione, szarawoomszone. Kwiaty są nikłe, drobne, białawe, skupione w gęsto zbite główki, tworzące na szczytach pędów kwiatostany zbliżone do gron lub wiech. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Owoce — rozłupki, rozpadające się na 4 orzeszki (nasiona) bardzo drobne, okrągławe, brunatnawe, wielkości około 1 mm.

W Polsce mamy odmianę uprawową znaną pod nazwą Majeranek Puławski. Tworzy ona silnie rozgałęzione rośliny. Kwitnie do późnej jesieni. Jest stosunkowo wytrzymała na niskie temperatury.

Surowiec. Surowcem jest ziele majeranku — Hba Majoranae. Są to ususzone pędy ulistnione (niezdrewniałe) zebrane w okresie kwitnienia, barwy naturalnej, szarozielonej, owłosione. Głównym składnikiem ziela jest olejek lotny, występujący w granicach 0,7—3,5%. Zapach ziela jest silny, swoisty, aromatyczny, smak gorzkawy, korzenny. Surowiec powinien być ulistniony na całej długości.

Przedmiotem handlu jest również ziele majeranku otarte, które jest

i