202 OBRÓBKA PALS 1YC-/.NA Laboratr.ru,,,
202 OBRÓBKA PALS 1YC-/.NA Laboratr.ru,,,
Rys.5.2. Podstawowe metod) ciągnienia rur: a) ciągnienie swobodne, b) ciągnienie na trzpieniu stałym, c) ciągnienie na trzpieniu ruchomym, d) ciągnienie na trzpieniu swobodnym
ciągnienie na trzpieniu ruchomym (rys. 5.2c) - polega na przeciąganiu rury przez nieruchome ciągadło na ruchomym trzpieniu
0 długiej części roboczej przesuwającym się wraz z rurą. Metoda umożliwia zmniejszenie średnicy zewnętrznej i grubości ścianki rury'. W odróżnieniu od ciągnienia na trzpieniu stałym siły tarcia występujące pomiędzy' wewnętrzną po wierzchnią rury a trzpieniem skierowane są zgodnie z przesuwającą się rura
1 ułatw iają przebieg procesu zmniejszając naprężenia rozciągające
w odkształcanym metalu. Dzięki temu w tej metodzie ciągnienia uzyskuje się maksymalne ubytki przekroju cA = 40-1-45 Zasadniczą wadą natomiast jest konieczność stosowania
dodatkowej operacji w celu wyjęcia trzpienia z rury np. na drodze rozwalcowania.
ciągnienie rur na trzpieniu swobodnym (rys. 5.2d) - jest to ciągnienie rury pomiędzy nieruchomym ciągadłem i ruchomym, nic utwierdzonym, samorzutnie nastawnym, krótkim trzpieniom
(korkiem). Korek dzięki odpowiedniej geometrii swoich części roboczych - kąt nachylenia tworzącej stożka korka do osi ciągadła większy od kąta tarcia rury o korek i nie większy od kąta stożka ciągadła a - utrzymuje się samorzutnie w pozycji zapewniającej prawidłowy przebieg procesu. Metoda ta umożliwia zmianę średnicy zewnętrznej i grubości ścianki rury nie ograniczając praktycznie jej długości, pozwala również na znaczne zwiększenie prędkości ciągnienia. Maksymalne ubytki przekroju uzyskiwane przy stosowaniu tej metody wynoszą eA = 30-^35%
przed rozpoczęciem procesu ciągnienia materiał poddawany jest operacjom pomocniczy m obejmującym:
• zaostrzenie końcówki celem łatwiejszego wprowadzenia w stożek ciągadła. Odbywa się to z reguły na drodze walcowania, młotkowania, rozciągania w podwyższonych temperaturach lub obróbką skrawaniem,
• wyżarzanie,
• wytrawianie
• płukanie i zobojętnianie,
• nanoszenie środków smarujących.
ym narzędziem do ciągnienia jest ciągadło, które może być
wykonane z litego materiału lub składane. Ciągadła wykonuje się zc stali narzędziowych, z węglików spiekanych, oraz z diamentów (dla bardzo małych średnic rzędu <J>2i0,01mm) - te ostatnie dwa w postaci wkładek roboczych w stalowych obsadach (rys. 5.3).
b)
Rys.5.3. Osadzenie ciągadeł z węglików spiekanych w oprawach stalowych; a) prasowane na gorąco, b) osadzane skurczowo na gorąco
Kształt roboczego otworu ciągadła, czy li profil ciągadłu może być stożkowy lub łukowy (ry s. 5.4).