2tom128

5. MASZYNY ELEKTRYCZNE -258

1.    Uzwojenia fazowe stojana oznacza się literami: U; V; W oraz zacisk zerowy literą N.

2.    Uzwojenia fazowe wirnika oznacza się literami K; U; M oraz zacisk zerowy literą Q.

3.    Początki uzwojeń fazowych oraz połączone z nimi zaciski wyróżnia się cyfrą 1 zapisaną za symbolem literowym; np. Ul, KI.

4.    Końce uzwojeń fazowych oraz połączone z nimi zaciski wyróżnia się cyfrą 2 zapisaną za symbolem literowym; np. VI, L2.

5.    Jeżeli w stojanie lub wirniku znajduje się k oddzielnych uzwojeń trójfazowych albo jedno uzwojenie trójfazowe, ale złożone z k oddzielnych pasm, których początki i końce są wyprowadzone na zewnątrz, to zaciski oraz końcówki należące do kolejnych uzwojeń fazowych lub kolejnych pasm wyróżnia się cyframi 1; 2;... k zapisanymi przed symbolem literowym; np.: 1U1,1U2 — oznaczają odpowiednio początek oraz koniec pierwszego uzwojenia fazowego U w stojanie; 2L1, 2L2 — oznaczają odpowiednio początek oraz koniec drugiego uzwojenia fazowego L w warniku.

6.    Jeżeli w uzwojeniu fazowym stojana łub wirnika znajdują się zaczepy z wyprowadzonymi na zewnątrz końcówkami, to wyróżnia się je kolejnymi cyframi 3; 4; 5; ... zapisanymi za symbolem literowym uzwojenia; np. U3 — pierwszy zaczep w uzwojeniu fazowym U stojana.

Przy prawidłowym oznaczeniu końcówek lub zacisków Ul, KI, W\ uzwojenia stojana,ich połączenie odpowiednio z przewodami Ul, U2, Li sieci zasilającej powinno zapewnić obracanie się wirnika w prawo, tj. w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, obserwowanym od strony czopa końcowego wału (wg PN-88/E-06708).

S.2.4.2. Rodzaje silników i ich podstawowe charakterystyki

Właściwości użytkowe silnika indukcyjnego obrotowego zależą przede wszystkim od rodzaju jego wirnika. W' tablicy 5.28 podano nie tylko podstawowe charakterystyki trójfazowych silników o wirniku klatkowym oraz pierścieniowym, lecz także orientacyjne granice przedziałów, w których są zawarte ich moce znamionowe, parametry rozruchowe początkowe oraz przeciążalności statyczne momentem obrotowym.

Silniki o wirniku klatkowym nie mają zestyku ślizgowego w wirniku i dzięki temu są tańsze, prostsze w obsłudze i bardziej niezawodne niż silniki o wirniku pierścieniowym. Wywołują one jednak duże przetężenia podczas stanów nieustalonych, np. podczas rozruchu (p. 5.2.4.3).

Silniki o wirniku pierścieniowym stosuje się w następujących przypadkach:

—    wymaganego małego prądu rozruchowego początkowego oraz jeśli silnik klatkowy załączony za pomocą przełącznika gwiazda-trójkąt nie zapewniałby dostatecznie dużego momentu rozruchowego;

—    wymaganego dużego momentu rozruchowego początkowego;

—    wymaganego płynnego łagodnego rozruchu z odpowiednio małym momentem obrotowym;

—    pracy silnika z dużą liczbą łączeń, przy której przyrost temperatury uzwojenia klatkowego byłby za duży. Wprawdzie taka sama ilość ciepła wydziela się w obwodzie wirnika silnika pierścieniowego, ale głównie w zewnętrznym rozruszniku oporowym, a tylko w niewielkim stopniu w uzwojeniu wirnika. Można zatem łatwiej zapewnie odpowiednio mały przyrost temperatury tego uzwojenia;

—    stosowania ciągłej regulacji prędkości obrotowej silnika za pomocą elementów wsączanych w obwód wirnika, np. regulowanej rezystancji;

—    dwustronnego zasilania maszyny, np. w celu uzyskania prędkości obrotowej większej niż synchroniczna;

—    współpracy silnika z innymi silnikami pierścieniowymi w układzie napędowym wymagającym współbieżnego ruchu, tj. w układzie w'alu elektrycznego.

Tablica 5.28. Podstawowe właściwości silników indukcyjnych

Wyszczególnienie	Silnik o wirniku
	klatkowym						pierścieniowym
	zwykłym		głęboko- żłobkowyra		dwuklatkowym
Schemat połączeń	<>U qV oU <?V sW							X s KLM	>w
Zakres mocy znamionowej, k\V	do ok. 5		3-4500		10-1000		3-4500
Charakterystyka elektromagnetycznego momentu obrotowego (momentu rozruchowego)	M		M	M	M	h	M
	0	n	0	n	0	n	0	n
Elek tromagnetyczny moment obrotowy początkowy	(0,4-0,6)M„		(0,7-l,3)Af,v		(1,5-3)M„		przy odpowiednim doborze rezystancji rozrusznika nawet może być równy momentowi krytycznemu
Charakterystyka prądu (prądu rozruchowego)	l		I:		I	i	i
	0	n	0	n	0	n	0	n
Prąd rozruchowy początkowy	(6-9)i„		(5-8 )/„		(4—6)/w		w zależności od wymaganego momentu rozruchowego i od doboru rozrusznika 0-4)7,
Przeciążalność momentem obrotowym	1,6-2		1,6-3		1,6-3		1,5-2,5
Rozruch	włączenie bezpośredni			włączenie bezpośr nika /& lub au	ednie, za pomocą przeł? totransformatora		cz-	dokonywany jest za pomocą rozrusznika włączonego w obwód wirnika
Umiana kierunku wirowania	dokonywana jest przez zar			nianę między sobą dwóch dowolnych przewód				ów zasilających
^gulacja prędkości obrotowej 7r ■—■—	dokonywana jest przez: zmianę liczby biegunów (w silnikach wiclo-biegowych), regulację częstotliwości i napięcia, asymetryzację układu napięć zasilających							dokonywana jest za pomocą: opornika w obwodzie wirnika, regulacji częstotliwości i napięcia, układów kaskadowych
Iłowanie	przeciwwłączeniowe (przeciwprądowe), prądnicowe (nadsynchroniczne), prądem stałym

17*