356 357 2

gatunków tworzące płytką rynienkę. U części gatunków prostomium orzęsione. Celoma podzielona na części prawą i lewą. ale nie ma disseptimentów. Centralny układ nerwowy w kontakcie z naskórkiem. Protonefrydia. Brak układu krwionośnego. Dymorfizm płciowy szczególnie silnie wyrażony. U większości gatunków samce karłowate, ok. 30-krotnie mniejsze od samic, mają uproszczoną budowę, nie mają układu pokarmowego. Niektóre gatunki są partenogenetyczne, stale lub okresow o. U okresowo partenogenetycznych, samice produkują dwa rodzaje jaj: małe (z nich rozwijają się samce) i duże (powstają samice). Gamety wydostają się z organizmu macierzystego przez pęknięcie ściany ciała. Zapłodnienie wewnętrzne, plemniki dostają się do celomy samic poprzez pęknięcia ściany ciała. Uważane za formy neoteniczne. nie stwierdzono u nich występowania trochofory. Postacie młodociane mogą się encystować, w cystach dojrzewają. Morskie, kosmopolityczne, ale nie występują w Bałtyku. Żyją wśród glonów, odżywiają się okrzemkami.

Rząd: Nerillida

Ciało złożone z niewielkiej liczby homonomicznych segmentów (ryc. 128F), do 9. Nie występuje cefalizacja. Na segmentach tułowia po parze guzków ze szczeciami. Po stronie brzusznej podłużny pas rzęsek, po stronie grzbietowej półpierścieniowate pasma rzęsek. Protonefrydia lub metanefrydia. Morskie, żyją wśród glonów i koralowców.

Her Ma mediteranea występuje w Morzu Śródziemnym.

Rząd: Protodrilida

Niewielka liczba segmentów homonomicznych, bez parapodiów i szczeci, na segmentach tułowia po parze bocznych guzków. Ciało od 1 do 20 mm długie. Wzdłuż ciała, po stronie brzusznej, pas rzęsek. Nie występuje cefalizacja. Protonefrydia. metanefrydia lub brak narządów wydalniczych. Żyją w piasku dna morskiego.

Rząd: Połygordiida

Ciało zbudowane z licznych segmentów homonomicznych, od 2 do 10 cm długie. Nie występuje cefalizacja. Parapodiów i szczeci brak. Celoma wykształcona typowo. Protonefrydia lub metanefrydia. Żyją w piasku dna morskiego.

Rząd: Histriobdellida

Pasożyty zewnętrzne homarów.

Histriobdella homari ma ciało złożone z 5 segmentów, narządy zmysłów silnie uwstecznione, nie ma parapodiów i szczeci. U nasady odcinka głowowego i na pygidium po dwa wyrostki z przylgami. Żyje w jamach skrzelowych homarów. Moize Północne, Kanał La Manche.

Rząd: Ichthyotomida

Pasożyty zewnętrzne ryb morskich.

Ichthyotomus sanguinarius ma otwór gębowy przekształcony w przyssawkę. Szczęki gardzieli wykształcone w szczypce. Parapodia jednogałęziowe. Pasożytuje na płetwach ryb z rodzajów: Myrus i Conger.

Rząd: ssącogębe — Myzostomida

Synonim: krątkoksztaitne. Myzostomoidea

Wieloszczety o ciele tarczowatym, bez widocznej segmentacji (ryc. 133), o średnicy od 0,5 do 3 cm. Z przodu ciała krótki ryjek, z otworem gębowym na szczycie lub ryjka brak. Na brzegu ciała długie wąsy. Po stronie brzusznej 5 par jednogałęziowych parapodiów, z acikulami i haczykowatymi szczeciami, służącymi do przyczepiania się do ciała gospodarza. Pomiędzy parapodiami guzkowa te narządy zmysłowe, odbierające wrażenia chemiczne. Centralny układ nerwowy typu drabinkowego. Jama ciała nie podzielona przegrodami. Jelito środkowe z uchyłkami. Układów krwionośnego i oddechowego brak. Para metanefrydiów, uchodzą do jelita tylnego. Hermafrodyty. Jajnik lub jajniki, uchodzą do kloaki. Jądra uchodzą do brodawkowego prącia. W rozwoju trochofora.

Ektokomensale, endokomensale i endopasożyty szkarłupni.

Myzostoma glabrum (ryc. 133) żyje na ramionach liliowca Antedon medi-lerraneum, występującym w Morzu Śródziemnym. Odżywia się drobnym pokarmem naganianym przez ramiona gospodarza.

Asteriomyzostomum asteriae jest pasożytem żyjącym w jamie ciała rozgwiazd. odżywia się komórkami płynu celomatycznego.

Ryc. 133. Myzostoma glabrum; g — otwór gębowy, j — jaja, k — kloaka, o — otwór odbytowy, p — parapodium, r — gardziel, u — uchyłek jelita, y — ryjek, ż — żołądek

357