363

354 Rośliny uprawne

rodzaje nasion, tzw. nasiona otarte, czyli pozbawione okrywy owocowej oraz nie otarte, czyli owocki.

Nasiona możemy wysiewać wprost do gruntu, na rozsadniku lub do inspektu.

a.    Siew wprost do gruntu bywa ostatnio stosowany coraz częściej i ma licznych zwolenników. Daje on dobre rezultaty pod warunkiem, że gleba jest w wysokiej kulturze, starannie uprawiona i wolna od chwastów. Otrzymuje się wówczas rośliny, które już w pierwszym roku uprawy wytwarzają zwykle jeden długi i dość gruby korzeń palowy, co ułatwia przygotowanie surowca. Przy przesadzaniu siewek prawoślazu wykształcają się liczne rozwidlenia korzeni różnej grubości i długości. System siewu gruntowego pozwala na uprawę jednoroczną przy zmniejszeniu kosztów założenia plantacji i obróbki surowca.

Siew do gruntu wykonuje się wczesną wiosną w rzędy co 50—60 cm lub gniazdowa w rzędy co 50 cm, a w rzędzie w odstępach 25—30 cm. Ilość wysiewu 5—6 kg/ha nasion nie otartych, otartych zaś o 10—15°/o mniej. Z nasionami prowoślazu dobrze jest wysiać równocześnie inną roślinę wcześnie wschodzącą (sałata, gorczyca biała itp.), aby móc uprawiać międzyrzędzia przed wzejściem prawoślazu. Gdy siewki osiągną wysokość około 10 cm, należy je przerwać zostawiając rośliny w odstępach 25—30 cm.

b.    Siew na rozsadniku stosujemy albo w czerwcu—lipcu i wtedy siewki wysadzamy w pole wiosną przyszłego roku, albo też siejemy wczesną wiosną i siewki wysadzamy w ciągu tego samego lata. Siejemy w rzędy odległe co 20 cm, w rzędzie co 4—5 cm, lekko przykrywając nasiona ziet-mią. Dla otrzymania siewek na 1 ha trzeba wysiać na rozsadniku około 3 kg nasion otartych.

c.    Siew do inspektów — najmniej praktykowany — wykonuje się wczesną wiosną w marcu — kwietniu i w tym samym roku w ciągu lata wysadza się siewki w pole. Dla obsadzenia 1 ha trzeba wysiać do inspektu 1—1,5 kg nasion nie otartych.

Zarówno na rozsadniku, jak i w inspekcie należy siać dosyć gęsto i nie przetrzymywać siewek zbyt długo, aby się zanadto nie ukorzeniły. Najlepiej jeżeli wykształcą jeden korzeń palowy, dający się bez urywania wyjąć łopatą. Należy wysadzać bardzo starannie, nie ucinając i nie zawijając korzeni.

Rozstawa w polu powinna wynosić 40X40 cm lub 50X50 cm. W dobrych warunkach na żyznej glebie stosuje się . często wysadzanie roślin w odstępach 40X40 cm i w jesieni wykopuje się co drugą roślinę w rzędzie. Pozostałe rozrastają się bujnie i dają plon w następnym roku. W pierwszym roku po wysadzeniu rośliny są tak małe, że międzyrzędzia możemy