388

Rzewień 379

kwiatostanów nagietka. Również dobre wyniki osiągano smarując miejsca poparzone maścią tranową lub mazidłem wapiennym.

Należy przestrzegać pracowników przed ewentualnym niebezpieczeństwem i zachowywać pewne środki ostrożności, np. podczas wszelkich prac przy świeżej rucie pracownicy powinni być ubrani w kombinezony robocze (długie spodnie i długie rękawy) i powinni być zaopatrzeni w rękawice brezentowe lub gumowe.

Osób szczególnie wrażliwych nie należy zatrudniać przy sprzęcie ruty. 66. Rzewień — Rheum L.

(Inne nazwy: rabarbar)

Rh.eum palmatum L., Rheum palmatum L. var. tanguticum Maxim.,

Rheum officinale Baill.

Rodzina: Rdestów ate — Polygonaceae

Surowca leczniczego dostarcza tzw. rzewień lekarski; pod tą nazwą rozumie się trzy powyższe typy botaniczne. U nas uprawia się przeważnie odmianę tzw. tangutską Rheum palmatum var. tanguticum Maxim. Jest to bylina. Posiada pęk liści odziomkowych, dłoniastych, głęboko wycinanych, o długich, grubych i owłosionych ogonkach, u nasady rozdętych w pochwy" oraz wzniesiony pęd kwiatostanowy, dochodzący do 2 m wysokości. Kwiaty drobne, o dużych wiechach. Zabarwienie poszczególnych roślin bywa różne, od j asnozielonego do ciemnozielonego z odcieniem czer-wonoburaczkowym, co szczególnie widoczne jest na łodygach i ogonkach liściowych.

System korzeniowy silnie rozwinięty, składa się z dużego, mięsistego kłącza i grubych, cylindrycznych korzeni odchodzących od kłącza w różne strony.

Rozwój rośliny w początkowym okresie jest bardzo powolny.

W pierwszym roku roślina tworzy zaledwie kilka liści odziomkowych, które obumierają w czasie zimy, w drugim roku wiosną wytwarza obfitą różyczkę liściową. Kwitnienie u pojedynczych egzemplarzy następuje w drugim roku, masowo jednak dopiero w trzecim roku życia rośliny.

Surowiec. Surowcem leczniczym są kłącza i grubsze korzenie rzewienia — Rhiz. Rhei FP III. Kłącze powinno być głęboko okorowane. Są to kawałki niemal kuliste, półkuliste, osełkowate, walcowate, często nieokreślonego kształtu, niekiedy przewiercone, twarde, ciężkie, o powierzchni matowej, żółtawo opylonej, barwy żółtawoczerwonawej. Zawiera ciała czynne o charakterze antraehinonów oraz związki garbnikowe, pektyny, gumy. Zapach kłącza jest słaby, swoisty, smak — słabo gorzki i cierpkawy. Surowiec podczas żucia barwa ślinę na żółto. Wilgotność — najwyżej 10%. Zapotrzebowanie średnie.