430 2

Biedrzeniec wielki — Bobrek trójlistny 421

Zastosowanie. Liście bobrka stosuje się w lecznictwie jako lek gorzki pobudzający wydzielanie się soków trawiennych, niekiedy jako lek napotny.

Rys.

104. Bobrek trójlistny (Menyanihes tri-foliala):

roślina kwitnąca; b — kwiat; c — przekrój po* dłużny kwiatu; d — owoc z nasionami

Zbiór liści przeprowadzamy w maju i czerwcu, przed pierwszym koszeniem łąk. W późniejszym okresie liście poraża rdza (występują brunatne plamy) i dlatego nie nadają się do produkcji surowca leczniczego. Następny zbiór liści możemy wykonać w drugiej połowie lata, gdy liście po skoszeniu dostatecznie odrosną.

Zbieramy je ręcznie zrywając lub ścinając liście z ogonkami 10 do 20 cm długości. Przy masowym występowaniu bobrka, tworzącego jak gdyby plantację bez traw i innych roślin, możemy skosić go, ponieważ liście wyrastają zazwyczaj do jednakowego poziomu. Otrzymujemy jednak w ten sposób część liści o pociętych blaszkach liściowych. Zyskujemy jedynie na szybkości wykonania sprzętu.

Ścięte liście rozkładamy na płachtę w suchym miejscu i o-czyszczamy z innych roślin razem ściętych oraz z liści poplamionych, zżółkłych itp. Po ususzeniu trudno byłoby je oczyścić, tym bardziej że suchy towar przy sortowaniu daje dużo rozkruszu. Ścięte, oczyszczone liście układamy luźno w koszach lub sztywnych torbach, gdyż łatwo zaparzają się, po czym przenosimy do suszarni. Większe ilości liści można przewozić wozami, używając koszy zamiast drabin lub wyściełając rzadką, przewiewną tkaniną. Układamy możliwie luźno warstwami do grubości 20 cm, następnie układamy rozłożyste gałęzie, oczyszczone z liści, na to sypiemy powtórnie warstwę liści. W ten sposób możemy na wozie ułożyć trzy warstwy liści bez obawy, że się zagrzeją i ściemnieją. Z wierzchu należy przykryć wóz rządką tkaniną jutową, chroniąc w ten sposób surowiec od kurzu. Suszymy bez światła. Najczęściej wystarcza suszarnia naturalna. Jeśli używamy ogrzewanej, to zastosowujemy temperaturę nie wyższą niż 40°. Liście rozkładamy warstwą do 5 cm grubości, zwracając przy tym uwagę, aby nie było liści zgruźlonych, gdyż zaparzają się one wewnątrz, pleśnieją i ciemnieją. Przy suszeniu nie powinno się liści przewracać. Należy unikać przesuszenia surowca, gdyż otrzymalibyśmy dużo rozkruszu. Stopień ususze-