518 2

Szakłak pospolity — -Szczam 509

Zastosowanie. Owoc szakłaku stosuje się w lecznictwie jako środek przeczyszczający przy uporczywych zaparciach. Zastosowanie kory szakłaku podobne jak owocu.

Zbiór. Owoce dojrzałe zbiera się w pełni dojrzenia, wtedy kiedy są czarne, lecz nie przejrzałe.

Suszymy je w suszarni ogrzewanej, rozpościerając warstwą nie grubszą niż 1 cm, przy początkowej temperaturze niższej, potem podwyższonej do 50—60°. Surowiec jest ususzony wtedy, gdy jagoda jest dość twarda, wewnątrz bez soku i nie kruszy się. Po ususzeniu jagody odsiewamy z roz-kruszu, szypułek, usuwamy owoce przypalone lub zlepione w grudki.

Surowiec pakujemy półszczelnie, ponieważ łatwo chłonie parę wodną z powietrza i przechowujemy w dziale surowców obojętnych. Chronić należy przed myszami i molami.

Zbiór kory przeprowadzamy wczesną wiosną z pędów 2—4-letnich, które mają korę gładką o złuszczającej się zewnętrznej skórce w postaci podłużnych płatków. Starsze pędy o korze zgrubiałej, skorkowaciałej, popękanej w głębokie bruzdy nie nadają się do zbioru. Czynność tę przeprowadza się według ogólnych zasad zbioru kory. Struganie kory jest niedozwolone, ponieważ zanieczyszcza się surowiec kawałkami drewna. Suszy się w warunkach naturalnych, gdyż szybko wysycha. Rozkłada się warstwą nie grubszą niż 15 cm i od czasu do czasu przewraca. Ususzenie surowca jest dostateczne, gdy przy zgięciu łamie się z lekkim trzaskiem. Przy-suszeniu i przechowywaniu barwa kory na stronie wewnętrznej zmienia się z jasnożółtej na wyraźnie żółtą. Surowiec ma smak z początku słodkawy, potem gorzki, zapach słaby, charakterystyczny. Należy usunąć wszelkie zanieczyszczenia: korę porosłą mchem, zdjętą z drewnem, sczerniałą na wewnętrznej stronie oraz rozkrusz.

Z 2,5 kg świeżej kory otrzymujemy około 1 kg suszu. Opakowanie stanowią worki przewiewne; pakować korę należy starannie, układać poziomo, nie gnieść i nie łamać. Przechowuje się w dziale surowców obojętnych.

68. Szczaw — Rumex L.

Szczaw kędzierzawy — Rumex crispus L.

Szczaw lancetowaty — Rumex hydrolapathum Huds. Szczaw skupiony — Rumex conglomeratus Murr,

Szczaw tępolistny — Rumex obtusifolius L (R. silvestris Wallr.)

(Inne nazwy dła wszystkich gatunków: szczaw kobyli, kobylak, koński szczaw) Rodzina: Rdestowate — Polygonaceae

Surowiec zielarski przygotowuje się ze wszystkich czterech gatunków szczawiu, zwanych powszechnie kobylakami. Są to byliny o dużych li-