6125495052

Rozdział I [ 17 ]

Statystyka - zastosowania biznesowe i społeczne

rozumieć je należy jako częstość względną odpowiadającą dużej liczbie doświadczeń wykonanych w identycznych warunkach.

Warto dodatkowo wyjaśnić, że w estymacji przedziałowej prawdopodobieństwo występuje explicite, jako poziom ufności (1-a), który interpretować należy jako częstość względną liczby przedziałów ufności pokrywających szacowany parametr populacji w wielokrotnie powtarzanych losowaniach prób, z których każda określa własne granice przedziału ufności. Przy weryfikacji hipotez statystycznych pojęcie prawdopodobieństwa występuje jako poziom istotności a - prawdopodobieństwo popełnienia błędu polegającego na odrzuceniu hipotezy, gdy w rzeczywistości jest ona prawdziwa. Zwykle jest to wielkość bardzo mała, wynosząca 0,05 lub mniej.

Ogólnie można powiedzieć, że podejście częstościowe jest paradygmatem oceniającym, dla którego powtarzalność zdarzeń jest podstawowa. Nie potrzebuje informacj i apriori o badanym zagadnieniu. Podej ście to szeroko było wykorzystywane w latach 1950-1990, ale także obecnie znajduje obszerne zastosowania. W Polsce podejście to było szeroko stosowane w badaniach reprezentacyjnych GUS po II wojnie światowej. Jednakże, gdy była taka potrzeba, stosowane było również podejście bayesowskie (Bracha 1996; Kordos 2012; Zasępa 1972).

Niektórzy pracownicy naukowi innych dziedzin wyrażają zdziwienie, że w statystyce nie ma jednolitej podstawy teoretycznej, a występują dwa różne podejścia. Nie ma to, moim zdaniem, większego znaczenia, gdyż w praktycznych zastosowaniach, w zależności od celu i możliwości, wykorzystuje się odpowiednie rozwiązania teoretyczne, i wybiera się metody najbardziej przydatne do rozwiązania danego problemu, uwzględniając posiadane środki i informacje dodatkowe.

Statystycy praktycy, zajmujący się na bieżąco zastosowaniami metod statystycznych w różnych dziedzinach, zwykle nie mają problemu, jakie podejście zastosować w praktyce. Wykorzystują zarówno podejście bayesowskie jak i częstościowe, niejednokrotnie przy rozwiązaniu tego samego skomplikowanego zagadnienia. Powstaje problem, gdy metody statystyczne wykorzystywane są doraźnie, przy zastosowaniu nowoczesnej techniki obliczeniowej, standardowych programów, braku doświadczenia i podstaw teoretycznych. Ogólnie można stwierdzić, że powstaje wtedy luka między zastosowaniami nowoczesnej techniki obliczeniowej, a wymaganiami wynikłymi z myśli statystycznej jako nauki. W wypełnieniu tej luki próbuje pośredniczyć filozofia myślenia statystycznego.