189
189
...„wiycznej. Odbiło się to ________...iikuwo niewielkiej popularni'- rp '
'fzy ePoki "* iliryznlu-
u pl53,r, icjsza dziewiętnastowieczna historiografia i literatura rbor stworzyła kompensacyjny obraz dawnei w'-'
^SJ które! S7.r*»ł —
,0(|zenio"'cj chorwackiej świadomości historyczne!
„iltacic na stos,»>kowo niewielkimi '■ }' ”” »«<
w ** , : nosci Trpimiroviciów
...o.nuira chor-
--- . i^wuoznaczny
lauMco ..o.oooei enorwacKicj, zaś zwycięstwo prozachodniej oricn tacji łacińskiej, a następnie chorwacka zgoda na przejęcie tronu przez Upadów, stanowiły sprzeniewierzenie się wobec chorwackiej misji po-“ ■ 1.0.1--'
—jj“y ooraz dawnej potęgi państwa chor-"° t'cg0' której szczytem miał być okres rządów Piotra Kreśimira *>C/1058-1074), równocześnie odczytując dzieje państwa wczesnośre-l\' ,■ cznego w duchu słowianofilslwa i jugoslawizmu (-* jugoslo-d1"®"'0 idea). Narzuciła ona pogląd, iż jedynie państwo Trpimirovi-*'auS . rzeczywiście niepodległe, upadek dynastii był równoznaczny
(1“" j, • Wolności chorwackiej, zaś zwycięstwo prozachodnie. jupaoKici" ,
‘ jj UeorctiP! a
, . , . I r, , v "oocc Cliorwackiei misi
średmetwa między Zachodem a Wschodem, do czego miała j"H dysponować obecność hturgn słowiańskiej (_ głagolityzm; Jcrgur Ninski). Wstąpienie na tron Arpadów miało też oznaczać otwarcie bram przed obcym duchowi słowiańskiemu fcudalizmem państwo Trpimiroviciów rzekomo opierało się na prawdziwie chorwackim, demokratycznym społeczeństwie. Z lego punktu widzenia ocena dynastii Trpimiroviciów, jako dynastii niewykorzystanej szansy dziejowej, bvła raczej negatywna. Zarazem jednak w dziewiętnastowiecznych interpolacjach państwo Trpimiroviciów stawało się projekcją w przeszłość marzenia o niepodległym państwie, a jego istnienie nadal było punktem wyjścia prawno-politycznych roszczeń chorwackich, dążeń do odzy-skania jedności i suwerenności Królestwa Chorwackiego (—* Królestwo Chorwacji, Sławonii i Dalmacji), czy to w ramach cesarstwa habsburskiego, czy poza nim. Te wątki tradycji Trpimiroviciowskiej. obecne przede wszystkim w refleksji politycznej, bliskie były zwłaszcza zwolennikom programów stawiających sobie za cel podstawowy po»stanu chorwackiego państwa narodowego, a więc przedi "sz>sl "n eikom Partii Prawa (—* prawasze, choc obecne były mwmi z | slfonach chorwackiej sceny polityczno-ideowej XIX w. ,
Oba nurty tradycji Trpiniiroviciowskiej, krytyczny i •>!>''' •
-«l, . *Ll JLLy potocznej,
i;"ra'lrypięknej, pocgynająe odpowiMt.-k 77] i [.„„i.-mtn Dimitra Zvo„imiru*, 1876; Smrt Prtra Svacicasny ‘t e. Knmieici. „ /.,pn-(1902) ................. .