5c

11. Na początku lat 60. europejskie i amerykańskie galerie sztuki odnotowały kryzys: abstrakcja geometryczna¹, dzieła taszystów², nuażystów³, informel⁴, malarstwa materii - zaczęły zalegać w magazynach. Krytycy powtarzali przez lata, że „sztuka zmierza do abstrakcji” - i to wreszcie przyniosło owoce w postaci nadmiernej ilości nazbyt podobnych do siebie, niekonkretnych i niejednoznacznych obrazów. [...]

12* j W szczelinę stworzoną w murach establishmentu⁵, przez dzieci-kwiaty wdziera się młodzież całkiem inna niż one. Nie zamierza przypatrywać się z niesmakiem wyścigowi szczurów. Chce w nim wziąć udział - na własnych warunkach, nie w stresie i strachu, lecz na luzie, w atmosferze zabawy, draki i dorabiania się. To artyści uznani później za przedstawicieli pop-artu: Rauschenberg, Warhol, Lichtenstein, Johns, Paolozzi, Hamilton.

13.    Są tacy, jak ich sobie wyobrażał Ortega y Gasset - zupełnie wolni od

potrzeb transcendentalnych. Nie mają ambicji, by nadawać kształt nowej epoce, budować utopię. Cieszą się tym, co jest: coca-colą i hamburgerem, blond pięknością z reklamy margaryny i lśniącą karoserią harleya davidso-na, lodami poziomkowymi i Myszką Miki. [...]    •

14.    [...] Za wcielony w sztukę styl epoki uznali oni nie to, co niesie PRZYSZŁOŚĆ, co BĘDZIE, lecz to, co JEST, co już się z cywilizacją stało: triumf coca-coli, kolorowych gazet, migających reklam.

15.    V XX wiek nauczył nas wszakże swą powikłaną historią, że nic się nie staje na zawsze, jako jedyna możliwość. [...]

Andrzej Osęka. Młodość, rewolucja, komercja, „Gazeta Wyborcza", 17-18 lutego 2001 (fragm.)

ZADANIE 1. (1 pkt)

Jaką funkcję w odniesieniu do całego tekstu pełni akapit 1.?

A.    Sygnalizuje problem poruszany w artykule.

B.    Sygnalizuje czas, jakiego artykuł będzie dotyczył.

C.    Zawiera tezę artykułu.

D.    Zawiera hipotezę, którą autor rozważa w artykule.

ZADANIE 2. (2 pkt)

W akapicie 3. autor użył określenia „findesieclowyćh". Wyjaśnij znaczenie tego słowa na podstawie budowy słowotwórczej. Zastąp ten wyraz wyrazem albo wyrażeniem bliskoznacznym tak, aby nie zmienić znaczenia zdania.

ZADANIE 3. (1 pkt)

Na podstawie akapitów 2. i 3. podaj trzy cechy, które różnią sztukę początku XX wieku od dziel findesieclowych.

ZADANIE 4. (1 pkt)

Jakie dwie cechy fowizmu podano w akapicie 3.?

ZADANIE 5. (1 pkt)

W akapicie 3. autor zastosował czas teraźniejszy w odniesieniu do przeszłości. Czemu to służy?

ZADANIE 6. (1 pkt)

Jakie znaczenie ma dziś obraz Picassa Panny z Avignon1 Jak wczasach Picassa oceniono to dzieło (akapit 4.)?

ZADANIE 7. (1 pkt)

Na podstawie akapitu 6. podaj trzy cechy futurystów.

ZADANIE 8. (2 pkt)

Z akapitu 7. zacytuj zdanie określające stosunek dadaistów do sztuki. Podaj dwa argumenty potwierdzające tę tezę (akapity 7. i 8.).

ZADANIE 9. (1 pkt)

Określ funkcję cudzysłowu w następujących wyrażeniach:

a)    „przedmioty znalezione" (akapit 7.) -.....................................................................

b)    „Rewolucja Surrealistyczna" (akapit 10.) -..............................................................

c)    „Dada jest niczym/ Jak wasi artyści, niczym/ Jak wasza religia, niczym" (akapit 7.) -

1

   Abstrakcja geometryczna - nurt abstrakcjonizmu operujący różnymi formami geometrycznymi.

2

   Taszyści - jedna z grup malarzy abstrakcyjnych, ich technika malarska polegała na rozpryskiwaniu i rozlewaniu farby, głównymi przedstawicielami byli: H. Hartung, J. Pollock, M. Tobey, E. Vidova.

3

² Nuażyści - grupa mhlarzy francuskich, którzy nawiązywali do Turnera, Moneta, malarstwa chińskiego.

4

* Informel - odmiana abstrakcyjnego ekspresjonizmu, opierającego się na swobodnej grze plam barwnych i form, nieograniczonej ekspresji; utożsamiany niekiedy z taszyzmem.

5

Establishment - osoby, grupy społeczne, instytucje, które mąją władzę, wywierąją wpływ na życie'publiczne.