6 7

Budowa i czynności

Aby jak najdłużej zachować młody wygląd, urodę., dokonywać właściwego wyboru kosmetyków i sposobów pielęgnacji naszej skóry', należy poznać bliżej jej strukturę oraz funkcjonowanie. Musimy zdać sobie sprawę, że skóra jest najbardziej rozległym narządem ustroju. Stanowi ona aż około 15% wagi ciała. Powierzchnia skóry u dorosłego człowieka wynosi 1,5 do 2 m², grubość zaś waha się w zależności od okolicy ciara od 0.5 do 5 mm. Skóra jest narządem nieodzownym i jednocześnie idealnie przystosowanym do warunków życia człowieka i jego działalności:

Stwarza przegrodę chroniącą ustrój przed utratą wody, elektrolitów i układów wielkocząsteczkowych.

6 Stanowi barierę oporową, chroniącą przed napływającymi z zewnątrz szkodliwymi bodźcami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi.

ir Odgrywa ważną rolę w regulacji cieplnej ustroju. Możliwe jest to dzięki kurczeniu się i rozszerzaniu łożyska naczyniowego oraz wydzielaniu potu.

Jest narządem czucia w zakresie dotyku, ciepłoty, bólu i świądu. Nadaje ciału postać i kształt, zaś jej miękkość i elastyczność ułatwiają jednocześnie ruchy ciała.

* Jej powierzchnia posiada właściwości przeciwbakteryjne i prżęci wg rzybicze.

e

O Zmiany łożyska naczyniowego skóry regulują ciśnienie krwi.

Za sprawą obecności gruczołów potowych i łojowych pełni -funkcje organu wydalniczego.

6 Wytwarza struktury keratynowe, takie jak włosy, paznokcie warstwa rogowa.

{t Stanowi zapasowy zbiornik ustrojowy wody, elektrolitów, białek, tłuszczów, węglowodanów i witamin.

6 Decyduje o barwie ciała przez wytwarzanie barwnika skóry (melaniny), mechanizm rozszerzania naczyń i keratynizację.

6 Wytwarza witaminę D.

Ten wyjątkowo szeroki zakres zadań spełnianych przez skórę lj-dzką umożliwia jej odrębna, wyjątkowa budowa. Skóra składa się z trzech zasadniczych warstw naskórka (epidermy). skóry właściwej {dermy) i tkanki podskórnej (hipodermy). Omówię je teraz po kolei

Naskórek (epiderma)

Naskórek składa się z pięciu warstw cechujących się odmienną strukturą i funkcją. Począwszy od dołu wyróżniamy warstwę pod-stawną, rozrodczą {stratum basale), kolczystą (stratum spino-sum), warstwę ziarnistą {strarum granulosum), warstwę jasną (stratum lucidum), warstwę rogową (stratum corneum).

Warstwa podstawna to jeden rząd cylindrycznych komórek o wydłużonych jądrach ściśle do siebie przylegających. Jest najczyn-niejsza w procesie odnowy naskórka. Tu tworzą się przez podział nowe komórki. Wyłącznie w warstwie podstawnej wytwarzany jest barwnik skóry • melanina. Komórki warstwy podstawnej (ke-ratynocyty) stopniowo wędrują ku górze poprzez kolejne warstwy naskórka podlegające w tym czasie wielu złożonym przemianom biochemicznym. W trakcie tego procesu następuje całkowite obu-

7