Krzywa EKG a inne wybrane mechaniczne charakterystyki pracy serca
Przypomnijmy, że krzywa EKG obrazuje bioelektryczną aktywno# serca. Nie oznacza to. źc jest ona oderwana od aktywności mechanicznej. Mo/na postaw# tezę odwrotną, te aktywno# bioelektryczna wpływa w sposób zasadniczy na aktywno# mechaniczną serca.
Na rycinie 18.33 przedstawiono związki czasowe między poszczególnymi za-lainkami krzywej EKG a przebiegiem charakterystyk ciśnieniowych w przedsionku. lewej komorze i w aorcie, objętości lewej komory, fonokardiogramu i zachowaniem się zastawek półksiężyców at>eh
Z ryciny 18.33 wynika. Ze zespół QRS krzywej EKG wyprzedza w czasie powstanie maksimum ciśnienia w przedsionkach, lewej komorze oraz w aorcie. Minimalna warto# objętości lewej komory oraz maksymalna warto# fali tętna jest zbie/na w czasie z zalamkiem T elcktrokardiogranui. Krzywa fonokardiograficzna odzwierciedla głównie przepływy turbulencyjne krwi. które przede wszystkim pojawiają się w momencie otwierania i zamykania zastawek.
Wektor elektryczny serca. Pojęcie wektorkardiografii
Przyjmuje się. te pobudzone włókna mięśnia sercowego stanowią zbiór dipoli mikroskopowych. Przebieg linii sił pola elektrycznego oraz położenie Hektora momentu dipolowego ipt) dipota mikroskopowego przedstawiono na rycinie 18.34.
Czę# pobudzona włókna mięśniowego stanów i ujemny biegun, a me pobudzona - dodatni dipola mikroskopowego.
Wypadkowa zbioru momentów dipolowych pobudzonych włókien mięśnia sercowego tworzy główny wektor elektryczny serca (W). Wektor elektryczny serca /mienia swxiją warto# i położenie podczas pracy serca.
Przybliżoną metodę wyznac/ania głównego wektora elektrycznego serca podał Einthoven. wykorzystując w tym celu dwubiegunowe odprowadzenia kończynowe. Przyjął, źc odprowadzenia kończynowe tworzą w przybliżeniu trójkąt równoboczny. Idea tworzenia wektora elektrycznego serca dla załamków R z trzech eleklro-kardiogramów została przedstawiona na rycinie 18.35.
Załamck R każdego z trzech elektrokardiogramów ..wyrzutówano” na jeden z boków trójkąta. Rzutom R na poszczegółnc boki trójkąta nadano charakter wektorowy. W ten sposób utworzono trzy wektory (/?,). (Rm> i (/?,„> leżące odpowiednio na bokach trójkąta z odprowadzeń I. II i III. odpow iadające chwili czasowej zalam-ka R poszczególnych elektrokardiogramów. Wykorzystując zasadę sumowania wielkości wektorowych (przez odpowiednią konstrukcję geometryczną) wykreślono głów ny wektor elektryczny serca Wn odpowiadający załamkom R elektrokardiogramów.
Wektor wyznaczony w powyższy sposób pokrywa się w przybliżeniu z anatomiczną osią serca.
Korzystając z podobnego sposobu postępowania można wyznaczyć w płaszczyźnie Einthovcna położenie i warto# głównego wektora elektrycznego serca dla załamków <P)Wh (Q)Wq. (S)Hrs. (T)W7 oraz
616