16.1. JEDNOSTKOWE KOSZTY WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ
N
NPY = £Ova, (16.14)
i= i
Do wydatków zalicza się m.in. wkład kapitału własnego, dywidendę oraz raty kredytu i odsetki (jeżeli korzysta się z kredytu bankowego). Obliczanie NPV wymaga sporządzania tablicy przepływów strumieni pieniężnych w poszczególnych latach. Inwestycję uważa się za opłacalną, jeżeli jest spełniony warunek
NPY^O (16.15)
Metoda wartości zaktualizowanej netto NPV określa korzyści netto, nie odnosi się jednak do niezbędnych nakładów, które są bardzo zróżnicowane dla różnych układów elektrowni i technologii wytwórczych. Przy porównywaniu przedsięwzięć inwestycyjnych o znacznej różnicy nakładów inwestycyjnych istotne jest odniesienie całkowitych zysków netto do całkowitych niezbędnych nakładów i obliczenie względnej stopy zaktualizowanej wartości netto (ang. Net Present Yalue Ratio, NPVR), która określa, jaka wartość NPV powstaje z jednostki zdyskontowanych nakładów inwestycyjnych
NPY
NPYR =- (16.16)
Id
gdzie Ij - nakłady inwestycyjne zdyskontowane na rok „zerowy”, czyli rok poprzedzający pierwszy rok okresu obliczeniowego, obliczane według wzoru
£= £/,(l+/>)"' (16.17)
< = i
Jeżeli porównuje się kilka wariantów, to wybiera się wariant z najwyższą wartością NPY lub NPYR.
Drugą powszechnie stosowaną dziś metodą oceny efektywności inwestycji jest metoda wewnętrznej stopy zwrotu (ang. Internal Ratę of Return, IRR) [16.6, 16.7], W metodzie tej nie jest konieczna znajomość stopy dyskonta i polega ona na ustaleniu takiej wynikowej stopy IRR, przy której wartość zaktualizowana netto NPY za N lat okresu obliczeniowego jest równa zeru, czyli
N
I (P, -K,- /,)(1 + IRR)-' = 0 (16.18)
t = i
Równanie powyższe wynika z podanych uprzednio zależności, przy czym w miejsce stopy dyskonta p wchodzi szukana niewiadoma - wewnętrzna stopa zwrotu. Jeżeli tak wyznaczona stopa IRR jest większa od minimalnej stopy /min akceptowanej przez inwestora, wówczas analizowana inwestycja jest opłacalna. Minimalną stopę żmin określa się zwykle na poziomie aktualnej stopy procentowej dla pożyczek długoter-
623