624

16. KOSZTY WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ

minowych na rynku kapitałowym lub oprocentowania, jakie dłużnik musi płacić wierzycielowi. Metoda ta pozwala na uzyskanie informacji, jakie może być maksymalnie dopuszczalne (opłacalne) oprocentowanie kredytu.

Nieliniowe równanie (16.18) rozwiązuje się najczęściej iteracyjnie w sposób przybliżony, przy czym

IRR — i1 -|-

NPV⁺(i₂ - i_{) NPV⁺ - NPV-

(16.19)

gdzie: i\ - niższa stopa dyskonta, przy której NPV > 0; i₂ - wyższa stopa dyskonta, przy której NPV < 0; NPV⁺ - dodatnia wartość NPV odpowiadająca stopie z); NPV - ujemna wartość NPV odpowiadająca stopie i₂. W celu obliczenia wewnętrznej stopy IRR według powyższego wzoru z większą dokładnością istotne j est, aby NPV⁺ oraz NPV były możliwie bliskie zeru. Jeżeli analizuje się kilka wariantów inwestycji, wówczas najkorzystniejszy jest ten, dla którego wartość stopy IRR jest największa. Omawiana metoda jest użyteczna przy analizach dostępności kredytu, zwłaszcza gdy trudno jest ustalić realną stopę dyskonta.

16.2. NAKŁADY INWESTYCYJNE I KOSZTY PALIWA

Jednym z podstawowych czynników decydujących o opłacalności inwestycji w określone źródło energii są nakłady inwestycyjne na budowę elektrowni. Ze względu na dużą różnorodność rozwiązań układów technologicznych współczesnych elektrowni najczęściej jako wskaźnik ekonomiczny, pozwalający porównać możliwe warianty rozwoju sektora wytwórczego energii elektrycznej, służą tzw. jednostkowe koszty budowy elektrowni, nazywane też jednostkowymi nakładami inwestycyjnymi, określane jako iloraz całkowitych nakładów inwestycyjnych (kosztów budowy elektrowni) i mocy zainstalowanej elektrowni. Są one jednym z podstawowych składników niezbędnych do obliczania w pracach planowo--projektowych (koncepcja programowo-przestrzenna, studium wykonalności - ang. feasibility study) kosztu wytwarzania energii elektrycznej oraz wskaźników NPV i IRR. Koncepcja programowo-przestrzenna budowy elektrowni zawiera zawsze zbiorcze zestawienie kosztów (ZZK) oraz analizę ekonomiczną. Zbiorcze zestawienie kosztów (ZZK) obejmuje wykaz poszczególnych obiektów, ich kosztu wraz z kosztami robót branżowych (cieplnych, mechanicznych, elektrycznych, chemicznych, instalacyjnych itp.), podzielone na następujące części: studia i dokumentacja, przygotowanie inwestycji, obiekty podstawowe i pomocnicze, obiekty tymczasowe (niezbędne w czasie budowy), obsługa inwestorska, inwestycje towarzyszące i rezerwa.

Jednostkowe nakłady inwestycyjne w dużym stopniu zależą od mocy bloku energetycznego. Ze wzrostem mocy maleje jednostkowa masa urządzeń podstawowych: kotła, turbiny i generatora oraz urządzeń pomocniczych, a także

624