631 2

16.3. KOSZTY WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA W ELEKTROCIEPŁOWNIACH

i dlatego opracowanych zostało wiele metod podziału, opisanych obszernie przez prof. J. Mareckiego w pracy [16.13],

W jednej z tych metod - metodzie fizycznej, stosowanej w krajowych elektrociepłowniach od zarania ciepłownictwa w Polsce, tj. od 1953 roku (i przejętej z b. ZSRR), podział paliwa na produkcję energii elektrycznej i ciepła jest proporcjonalny do spadków entalpii (w turbinie i wymiennikach ciepłowniczych) zamienionych na obie postacie energii. W wyniku zastosowania tej metody zużycie paliwa na produkcję ciepła jest porównywalne ze zużyciem paliwa w równoważnej (zastępczej) ciepłowni, a zużycie paliwa na produkcję energii elektrycznej jest znacznie mniejsze niż w równoważnej (zastępczej) elektrowni kondensacyjnej. Cała więc oszczędność paliwa w gospodarce skojarzonej jest przypisywana produkowanej w elektrociepłowni energii elektrycznej, co zawyża niejako koszty produkowanego w elektrociepłowni ciepła.

W innej metodzie, nazywanej metodą elektrowni równoważnej lub metodą kosztu granicznego [16.15], szczególnie przejrzystej w przypadku elektrowni kondensacyjnych przystosowanych do oddawania ciepła (co ma miejsce w kilku krajowych elektrowniach systemowych), zakłada się, że zużycie paliwa na wytwarzanie energii elektrycznej w gospodarce skojarzonej jest równe zużyciu paliwa w równoważnej elektrowni kondensacyjnej. W tym przypadku oszczędność paliwa w gospodarce skojarzonej jest w całości przypisywana produkowanemu ciepłu.

Istotę podziału całkowitych kosztów rocznych w elektrociepłowni (bez podziału na koszty stałe i zmienne), ilustrującą możliwe rozwiązania tego podziału, przedstawiono poniżej, opierając się na metodzie Musila-Mareckiego [16.13], w której przyjęto, że podział kosztów w gospodarce skojarzonej powinien następować na drodze porównania ekonomicznego z gospodarką rozdzieloną. Całkowite koszty roczne elektrociepłowni (EC) można zawsze zapisać jako

K?^c = k_eA_r + k_cQ_r    (16.21)

gdzie: k_e - jednostkowe koszty wytwarzania energii elektrycznej w EC, zł/kWh; k_c - jednostkowe koszty wytwarzania ciepła w EC, zł/GJ; A,. - roczna produkcja energii elektrycznej w EC, kWh/a; Q_r - roczna produkcja ciepła w EC, GJ/a. Dzieląc obie strony równania (16.21) przez koszty roczne Kf^c, otrzymuje się

1 =

K

kr

+

k_c_

kr

(16.22)

gdzie: kf - jednostkowe koszty graniczne wytwarzania energii elektrycznej w EC, przy założeniu, że całkowite koszty wytwarzania obciążają jedynie produkcję energii elektrycznej, a koszt jednostkowy produkcji ciepła jest równy zeru, kf = K^r;^cIA_r\ kf - jednostkowe koszty graniczne wytwarzania ciepła w EC, przy założeniu, że całkowite koszty wytwarzania obciążają jedynie produkcję ciepła, a koszt jednostkowy produkcji energii elektrycznej jest równy zeru, kf = Kf^c/Q_r.

631