Wokół Ciebie żyje wielu ludzi. Są w różnym wieku, różnią się też wyglądem oraz charakterem. Niektórzy mieszkają blisko siebie, na przykład w blokach, inni żyją w domach jednorodzinnych. Podobnie zróżnicowane jest życie pozostałych organizmów.
Osobniki jednego gatunku tworzą często wiele populacji. Na przykład łabędzie nieme, które pozostały na zimę w miejskim parku, tworzą inną populację niż łabędzie tego samego gatunku, które odleciały na południe. Podobnie wróble z rynku w Krakowie stanowią inną populację niż wróble z podmiejskiej wsi.
Wielkość i skład populacji oraz ich organizacja zależą od zmian zachodzących w środowisku. Aby lepiej poznać zależności między populacjami, nie tylko pojedynczymi osobnikami danego gatunku, ekolodzy badają charakterystyczne cechy populacji. Należą do nich:
► liczebność,
► zagęszczenie,
► struktura przestrzenna,
► struktura wiekowa,
► struktura płciowa.
■ Liczebność i zagęszczenie Ważnym wskaźnikiem opisującym populację jest jej liczebność, czyli liczba wszystkich osobników zasiedlających określony obszar. Dokładne ustalenie liczebności jest czasami bardzo trudne. Istnieje na przykład ryzyko kilkakrotnej obserwacji tego samego osobnika. Niewielkie rozmiary oraz skryty tryb życia są dodatkowym utrudnieniem podczas liczenia.
Jeśli określenie liczebności jest kłopotliwe, bada się zagęszczenie populacji. Jest to liczba osobników przypadająca na określoną jednostkę powierzchni lub objętości środowiska, na przykład metr kwadratowy łąki lub metr sześcienny wody w jeziorze. Badanie zagęszczenia polega na wyznaczeniu obszaru, a następnie policzeniu wszystkich osobników danego gatunku, które na nim występują. Wielkość obszaru, badanego podczas wyznaczania zagęszczenia, zależy od wielkości organizmów. Przykładowo zagęszczenie myszołowów określa się, licząc osobniki żyjące na 100 kilometrach kwadratowych, a w wypadku dużo mniejszych zięb badana powierzchnia to zaledwie kilometr kwadratowy.
Surykatki to niewielkie ssaki zamieszkujące afrykańskie sawanny. Zwierzęta te sq bardzo płochliwe, dlatego trudno określić ich liczebność.